Sağlık çalışanlarının besin desteği kullanma durumları ve ilişkili etmenler

Authors : Ezgi BELLİKCİ KOYU, Gamze ÇALIK, Gülşah KANER TOHTAK, Gökçe GÜNSEL YILDIRIM

Pages : 141-151

Doi:10.5505/deutfd.2020.69772

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :GİRİŞ ve AMAÇ: Bu araştırmanın amacı, sağlık çalışanlarının vitamin-mineral ve bitkisel ürün kullanım sıklığının belirlenmesi ve kullanım ile ilişkili faktörlerin incelenmesidir. YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, İzmir ilinde çalışan 1017 sağlık çalışanı ile yürütülmüştür. Bireylerin sosyo-demografik özellikleri, sağlık durumları, yaşam tarzı alışkanlıkları ve besin desteği kullanımları sorgulanarak anket formuna kaydedilmiştir. BULGULAR: Bireylerin yaş ortalaması 37,72±10,28 yıl olup, katılımcıların %81,4’ü (n=828) kadın, %18,6’sı (n=189) erkektir. Bireylerin %12,6’sının bitkisel ürün, %24,9’unun ise vitamin-mineral kullandığı belirlenmiştir. Bitkisel ürün kullanımı ile diyet yapma (p<0.001), yeterli ve dengeli beslenme (p=0,026), düzenli fiziksel aktivite yapma (p=0,027) ve meslek (p<0,001) arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Vitamin-mineral kullanımı ile yaş (p=0,019), medeni durum (p=0,034), kronik hastalık varlığı (p<0,001), düzenli ilaç kullanımı (p<0,001) ve meslek (p<0,001) arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Bitki karışımlarının (%13,3) ve multivitamin-minerallerin (%28,5) katılımcılar tarafından en sık tercih edilen destekler olduğu belirlenmiştir. Bitkisel ürünlerin en sık bağışıklık sistemini güçlendirmek (%39,8), vitamin-mineral desteklerinin ise en sık yetersizlik nedeniyle (%64,4) kullanıldığı tespit edilmiştir. Bitkisel ürün kullanan bireylerin çoğunun (%61,9) herhangi bir tavsiye almadan ürün kullanımına başladığı, vitamin mineral kullananların ise yarıdan fazlasının (%56,0) doktor önerisi ile ürün kullanımına başladığı saptanmıştır. TARTIŞMA ve SONUÇ: Sağlık profesyonelleri arasında vitamin-mineral kullanımının bitkisel ürünlere göre daha yaygın olduğu ve bu besin desteklerinin (bitkisel ürün ve vitamin-mineral) kullanımının farklı sosyo-demografik özellikler ve yaşam tarzı alışkanlıkları ile ilişkili olduğu bulunmuştur.
Keywords : besin desteği, bitkisel ürün, vitamin, mineral, nutrasötik, sağlık profesyonelleri