İnsan Göbek Kordonu Wharton Jölesinden Mezenkimal Kök Hücrelerin Eldesinde İzolasyon Yöntemlerinin Ve Antioksidatif Kültür Koşullarının Etkisi

Authors : Tugba ŞAN, Uğur BORA, Özge SAYIN, Mehmet GÜNEŞ, Deniz ÖZTEKİN, Bekir ERGÜR, Kemal BAYSAL, Pınar AKAN

Pages : 43-60

Doi:10.5505/deutfd.2021.27132

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-06

Article Type : Research Paper

Abstract :GİRİŞ ve AMAÇ: Günümüzde, insan kök hücrelerin eldesi ve kültür ortamında çoğaltılması rejeneratif tıp uygulamalarının ilk aşamalarından biridir. Ancak terapötik amaçlar için in vitro hücre çoğaltmada, MKH'lerin hızla muhtemelen oksidatif stresi içeren erken yaşlanmaya girmeleri önemli bir sorundur. Günümüzde üzerinde en fazla çalışılmış ve klinikte tedavide kullanılan hücreler kemik iliği mezenkimal kök hücreleri (Kİ-MKH) olmakla birlikte, insan perinatal dokularında tespit edilmiş mezankimal kök hücreler giderek önem kazanmaktadır. Göbek kordonu çevresinde yer alan Wharton jölesi mezenkimal kök hücrelerinin (WJ-MKH) invaziv olmayan şekilde elde edilmeleri, doku reddine yol açan proteinleri eksprese etmemeleri ve immünosupresif özellikleri nedeni ile Kİ-MKH’lerinden daha kullanışlı olabilecekleri ileri sürülmektedir. Çalışmamız ile WJ-MKH’inin eldesi ve çoğaltılmasında kullanılan izolasyon yöntemlerinin etkinliğinin karşılaştırılması ve anti-oksidatif kültür koşullarının hücre canlılığı ve kök hücrelere özgü yüzey antijen ekspresyonlarına etkisinin belirlenmesi amaçlandı. YÖNTEM ve GEREÇLER: Etik Kurul onayı alındıktan sonra gönüllü onam alınmış, çalışmaya dahil etme kriterlerine uyan toplam 17 sağlıklı gebeden doğum sonrası kordon örnekleri alındı. Wharton jölelesinden enzimatik ve eksplant yöntemi ile kök hücreler elde edilerek, hücre canlılıkları ve proliferasyon kapasiteleri karşılaştırıldı. Kök hücrelerin osteoblast, kondrosit ve adipositlere farklılaşma kapasiteleri immunohistokimyasal olarak gösterildi. BULGULAR: Hücrelerin çoğaltılması sürecinde CD44, CD73, CD90, CD105 yüzey antijen ifadelerinin dördüncü pasaja kadar anlamlı değişmeden eksprese edildiği akış sitometrik olarak belirlendi. Anti oksidan moleküller N-asetil sistein ve askorbik asit ilavesi ile sağlanan kültür koşullarının hücre canlılığı ve hücre yüzey antijen ekspresyonları üzerine etkisi gösterildi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Sonuç olarak wharton jölesinden MKH’lerin izolasyonunda eksplant yönteminin yüzey antijen ifadeleri anlamlı değişmeksizin, daha kısa zaman diliminde elde edilen toplam hücre sayısı nedeni ile enzimatik yönteme göre daha avantajlı olduğu düşünüldü.
Keywords : wharton jeli, izolasyon yöntemleri, antioksidanlar, mezenkimal kök hücre, hücre canlılığı