ACİL SERVİSDEN ANESTEZİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ’NE KRİTİK HASTA YATIŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Osman ŞAHİN, Murat KUCUK, Semih KÜÇÜKGÜÇLÜ

Pages : 161-171

Doi:10.18614/deutip.1292356

View : 106 | Download : 50

Publication Date : 2023-09-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş Acil serviste değerlendirilen kritik hastaların, üçüncü basamak yoğun bakım ünitesine yatış kriterlerini tanımlayarak, alt basamak yoğun bakım ve palyatif bakım kapasite yetersizliğinin son basamak yoğun bakımlara olan etkisini anlatmayı amaçladık. Gereç ve Yöntemler Hastanemizde 2016-2019 tarihleri arasında erişkin acil servisten anestezi yoğun bakım ünitesine yatışı yapılan 18 yaş üstü kritik hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Hastaların arşiv dosyalarından ve hastane bilgi sisteminden edinilen demografik özellikleri, yoğun bakım yatışı boyunca verilen destek tedaviler, yoğun bakım ve hastane mortaliteleri kaydedilmiş, yoğun bakım yatış öncelik modelleri ile palyatif bakım endikasyonları belirlenerek uygunsuz yatışlar tespit edilmiştir. Bulgular Çalışmaya alınan 300 hastanın 182’si insert ignore into journalissuearticles values(%60.7); erkek, 118 insert ignore into journalissuearticles values(%39.3); kadındır. Hastalarda en sık komorbidler sırasıyla KOAH [87/300, insert ignore into journalissuearticles values(%29);], Alzheimer-Demans [insert ignore into journalissuearticles values(54/300, insert ignore into journalissuearticles values(%18);], Koroner Arter Hastalığı [insert ignore into journalissuearticles values(46/300, insert ignore into journalissuearticles values(%15.3);] olduğu bulundu. 197insert ignore into journalissuearticles values(%65); hasta IMV, 66 hasta insert ignore into journalissuearticles values(%22); NIV, 10 hasta insert ignore into journalissuearticles values(%3.5); HFNO desteği almaktadır. Hastalar bakanlık yatış modeline göre 110 insert ignore into journalissuearticles values(%36);, öncelik yatış modeline göre 79 insert ignore into journalissuearticles values(%26);, palyatif yatış modeline göre 37 insert ignore into journalissuearticles values(%12); uygunsuz yatış olduğu bulunmuştur. Bakanlık modeli ve öncelik modelinin ortak olarak tespit ettiği uygunsuz yatış sayısı ise 60 insert ignore into journalissuearticles values(%20); olduğu saptanmıştır. Her iki modelin ortak tespit ettiği 60 hastada palyatif bakım yatış açısından değerlendirildiğinde, palyatif bakım endikasyonu olan hasta sayısı 18 saptanmıştır. Tüm hastalarda YBÜ mortalitesi %30 hastane mortalitesi %38.7 bulunmuştur. Bu oranlar sağlık bakanlığı kriterlerinin uygunsuz yatış olarak değerlendirdiği grupta YBÜ mortalitesi %24, hastane mortalitesi %30, öncelik modeli kriterlerinin uygunsuz yatış kabul ettiği grupta ise YBÜ mortalitesi %30, hastane mortalitesi %35 bulunmuştur. İki grubun ortak tespit ettiği uygunsuz yatışlarda ise YBÜ mortalitesi %30 hastane mortalitesi %31 tespit edilmiştir. Palyatif bakım endikasyonu olan grupta ise YBÜ mortalitesi %43, hastane mortalitesi %51 bulunmuştur. Sonuç Kritik hasta popülasyonun artması ve yatak sayısının sınırlı olması nedeniyle hastane yönetimleri kritik bakım ve palyatif bakım ünitelerinin kapasitelerini artırmaya yönelik önlemleri almalıdır. Ayrıca evde ve sağlık merkezlerinde palyatif bakım ve hospis desteği verebilecek kuruluşların oluşturulması, acil servis başvurularının azalmasına yardımcı olabilir.
Keywords : YOĞUN BAKIM, ACİL SERVİS, KRİTİK HASTA, PALYATİF BAKIM, KABUL MODELİ