TÜRKİYE’DE YENİ ANAYASA YAPIM SÜRECİ VE TBMM ANAYASA UZLAŞMA KOMİSYONU (2011-2013)

Authors : Selami Erdoğan SELAMİ ERDOĞAN, Eray ACAR

Pages : 180-191

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2016-10-31

Article Type : Other Papers

Abstract :Türkiye’nin siyasal tarihine bakıldığında, bugüne kadar yapılmış olan anayasaların hemen hemen hepsi -1924 Anayasası hariç- olağanüstü koşullarda hazırlanmış anayasalar olarak dikkati çekmektedir. Anayasalar, ülkede yaşayan insanlar arasında bir “toplumsal sözleşme” olarak kabul edilmektedirler. Bu bakımdan, bunlar hazırlanırken toplumun tüm kesimlerinin; üniversitelerin,  sivil toplum kuruluşlarının ve ülkede faaliyet gösteren siyasal partilerin bu sürece katkıda bulunmaları büyük önem taşımaktadır. Halihazırda 1982 Darbe Anayasasının yürürlükte olduğu Türkiye’de, Mecliste bulunan siyasal partilerin hepsi de (AK Parti, CHP, MHP, BDP (HDP)) bu anayasasının yerine yeni bir anayasa yapılması konusunda hemfikirdirler. Ne var ki, pek çok temel noktada (vatandaşlık, anadil v.s) anlaşmazlıklar bulunmaktadır. TBMM’de siyasal partiler tarafından yeni bir anayasa hazırlamak amacıyla kurulmuş bulunan ve büyük ümitler bağlanan “TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu”, bu amacını yerine getiremeden dağılmış bulunmaktadır. Komisyon 2013 yılının sonunda dağılmış olsa bile, Türkiye’de “Yeni Anayasa Tartışmaları” hiçbir zaman gündemden düşmedi. Nitekim, 1 Kasım 2015 Genel Seçimlerine gidilirken de, Türkiye’nin önde gelen ilk dört siyasal partisi halka “Yeni Anayasa” vaadinde bulundular. Bu vaadler doğrultusunda, TBMM’de 4 Şubat 2016 tarihinde yeni bir “Anayasa Uzlaşma Komisyonu” kuruldu. Ancak, Komisyon 16 Şubat 2016 tarihindeki üçüncü toplantısında, daha çalışma usul ve yöntemlerini belirleyemeden dağıldı.  Bu çalışmada, 2011-2013 yılları arasında mesai harcayan “TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu”nun faaliyetleri irdelenecektir. Şüphesiz ki o dönem yaşanan tecrübeler ve tartışmalar günümüze ışık tutması açısından öğretici bilgiler içermektedir.
Keywords : 1982 Anayasası, TBMM, Anayasa, Sivil Toplum