Nahid Sırrı Örik`in Kıskanmak Romanında Kıskançlık ve Haset Duygu Durumlarının Ayrıştırılması

Authors : Emre BAŞTUĞ

Pages : 203-217

Doi:10.58306/wollt.1206083

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Nahid Sırrı Örik insert ignore into journalissuearticles values(1895-1960); Cumhuriyet Dönemi içerisinde yazdığı farklı türdeki eserler bakımından önemli ve üretken bir yazar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu eserlerden belki de en bilineni Kıskanmak adlı romanıdır. Romanın ana temasını oluşturan kıskançlık kavramı, geçmişten günümüze değin haset kavramıyla kullanılageldiği ve bu şekilde toplum hafızasında yer ettiği için aynı anlam çerçevesi içinde kullanılmaya başlanmıştır. Doğru sanılan bu yanlışın aksine bu iki duygu durumunun arasında temel bazı farklar bulunmaktadır. Bu iki kavramın sıkça yer bulduğu Kıskanmak adlı romanda, kıskançlık ve haset duygu durumlarının birbirleri yerine kullanıldığı ve karıştırıldığı görülmektedir. Bu iki duygu durumunu ayıran temel farkları anlamak açısından kısaca örnek vermek gerekirse: Haset duygusu haset duyan ve haset duyulan olmak üzere iki kişi arasında yaşanırken kıskançlık duygusu kıskanan kişi, kıskanılan kişi ve rakip kişi olmak üzere en az üç kişi arasında yaşanmaktadır. Romanda kötücül, haset ve kıskançlık duygusuyla kavrulan ana karakter Seniha’nın, abisi Halit’in hayatını mahvetmesini, onun sahip olduklarından mahrum kalması için planlar yapmasını konu alır. Çalışmamızda farklı kaynaklardan hareketle “kıskançlık” ve “haset” kavramlarının temel farkları verilmiş ve bu farklardan hareketle Kıskanmak romanı üzerinde Seniha’nın kıskançlık ve haset duygusunun kaynakları başlıklar altında incelenmiştir. Bunun yanında geçmiş dönemlerde kardeşler arasındaki kıskançlık ve haset duygu durumlarını ele alan önemli metinler ele alınmış ve bu konunun izlekleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda Seniha’nın haset duygusunun sebeplerinin evlilik, eğitim, özgürlük, meslek ve maddiyat olduğu; kıskançlık duygusunun sebebinin ise anne ve aile sevgisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Kıskançlık, Haset, Nahid Sırrı Örik, Kıskanmak, Seniha