Görsel-İşitsel Çeviride Deyimsel Aktarım: Diriliş Ertuğrul Dizisinin Arapça Altyazı Çevirileri

Authors : Arife ERAY, Murat ÖZCAN

Pages : 53-73

Doi:10.58306/wollt.1274938

View : 38 | Download : 90

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kısa yapıları ile derin anlamlara sahip olan deyimler her dilin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir. Bir başka deyişle, dillerin özünü ve ruhunu simgelemektedir. Anlatıma akıcılık katan ve çoğunlukla gerçek anlamlarından ayrı bir anlam taşıyan deyimlerin oluşturulmasında ve kullanımında söz konusu dile ve kültüre özgü değerler ön plana çıkmaktadır. Bu sebeple diller arası çeviri sürecinde çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalınmaktadır. Bununla birlikte görsel-işitsel ürünlerde deyimlerin kullanımına sıkça rastlanmakta ve teknolojinin ilerlemesi ile birlikte günümüzde görsel-işitsel çeviriye yoğun bir ilgi ve ihtiyaç duyulmaktadır. Bazı durumlarda kaynak dil deyiminin hedef dilde birebir karşılığı bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, çeviribilim alanında Mona Baker’ın insert ignore into journalissuearticles values(1992); deyimsel ifadelerin çevirisinde önerdiği yöntemleri kullanarak Diriliş Ertuğrul dizisindeki deyimlerin Arapça altyazı çevirisinde uygulanan stratejileri incelemektir. Bu amaçla dizinin birinci sezonundaki bir, beş, on, on beş, yirmi ve yirmi beşinci bölümlerinde geçen deyimsel ifadeler tespit edilmiş ve Arapça altyazı çevirileri karşılaştırılmıştır. İnceleme sonucunda Mona Baker’ın “Benzer anlam, farklı biçimle çeviri” stratejisinin diğer çeviri stratejilerine göre daha yoğun kullanıldığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda çevirmenin, kültüre ve dile olan hâkimiyetindeki yetersizlikten dolayı bazı deyimlerin çevirisinde kayıpların yaşandığı görülmüştür. Çalışmanın sonucunda öneri mahiyetinde birtakım deyimlerin alternatif çevirileri sunulmuştur.
Keywords : Görsel işitsel Çeviri, Altyazı, Deyim, Arapça, Çeviri Stratejileri