Bellek Mekânlarının Hatırlama ve Unutulma Döngüleri Çerçevesince Belirlenmesi İçin Bir Metodolojik Öneri: Düzce Örneği

Authors : Esra MUTLU, Ayşegül TANRIVERDİ KAYA

Pages : 891-914

Doi:10.29130/dubited.634455

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2020-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaşamın izleri, anılar, tarih kentsel mekânlarda birikim oluşturarak, yerin kimliğini, özgünlüğünü ve her şeyden önemlisi aidiyeti oluşturur. Yere ve topluluğa bağlı gelişen aidiyetin sürekliliği ve güçlenmesi, yerin kimliğini güçlendirerek sürekliliğini sağlamaktadır. Küresel kültürün egemen olduğu dünyamızda yerel yaşam kültürü ve kimliklerin özgünlüğü mekânların dönüşümü ile birlikte kaybedilmektedir. Dolayısıyla bireysel bellek çerçevelerinden yola çıkarak kolektif bellekte yer etmiş mekânların tespit edilmesi sağlıklı ve imgelenebilir kentsel çevreler oluşturma noktasında önem taşımaktadır.  Bu araştırmada, deprem afeti ile ciddi bir kentsel yıkım yaşayan ve deprem sonrası yeni yaşam alanlarının oluşmasıyla yer değiştirmek zorunda kalan Düzcelilerin bellek mekânlarının tespiti amacına yönelik bir metot önerisi sunulmuştur. Araştırma yöntem olarak sözlü mülakat ve zihinsel harita kullanımını içeren iki aşamadan meydana gelmektedir. Hatırlanma sayısı ve hatırlanma sırasının önemli kriterler olduğu anket verileri ışığında belirlenen kentsel mekânlar, geliştirilen puantaj tekniği sayesinde elde edilen frekansların yıllar bazında (afet öncesi ve sonrası) kıyaslanmasıyla hatırlanma ve unutulma döngüleri başlıkları altında gruplandırılmıştır. Hatırlama döngüsü içerisinde yer alan bellek mekânları potansiyel kimlik mekânları olarak nitelendirilirken, unutulma döngüsü içerisinde yer alan mekânlar ise tehdit altında olan ve kente geri kazandırılmayı bekleyen bellek mekânlar olarak nitelendirilmiştir. Yapılan bu araştırma sonucunda kimlik kazanımı için sürekliliği önemli olan bellek mekânlarının belirlenmesi için metodolojik bir öneri hazırlanmış olup, farklı kentlere uygulanabilir olması yönünden geliştirilmeye açıktır. Toplumun belleğinde sürekliliği olan mekânların korunması veya geliştirilmesi için öngörülen bu çalışmanın; kent kimliğinin sürekliliğini sağlamak konusunda referans kaynak oluşturması öngörülmüştür.  Anahtar Kelimeler: Kolektif Bellek, Bellek Mekânları, Hatırlama ve Unutulma Döngüsü
Keywords : Kentsel Koruma, Kimlik