İNSANSIZ HAVA ARAÇLARI’NIN (İHA) GELİŞİMİ, HUKUKİ STATÜLERİ VE GÜVENLİK AMAÇLI KULLANIMLARI

Authors : Mehmet Erkan KILLIOĞLU

Pages : 88-101

Doi:10.18354/esam.1008099

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :20. yüzyılın son önemli çatışmalarından birisi olan ve 19911 yılında cereyan eden Birinci Körfez Savaşı’nda o sıralarda adı fazla bilinmeyen ve popüler olmayan İHA’lar da sıklıkla kullanılmıştır. ABD bu dönemde İHA kullanımında tecrübe kazanmış ve elde ettiği tecrübeleri 11 Eylül saldırısı sonrasında Afganistan’ın işgalinde kullanmıştır. Afganistan ve Pakistan’daki Targeted Killing tarzı saldırılar da İHA’ların dünya kamuoyunca daha fazla bilinir hale gelmesini sağlamıştır. 2001 yılında ABD ordusunun İHA filosunun belkemiğini oluşturan Predator filosunda sadece 10 hava aracı mevcuttur ve çoğunlukla da keşif amaçlı olarak kullanılmışlardır. Afganistan’ın işgali ile daha önce keşif aracı olarak kullanılan İHA’lar artık bir silah haline gelmiştir. Gerek Afganistan gerekse de Irak’ta İHA’lar keşif aracı olarak kullanılmaya devam etse de, eklenen silah taşıma kapasiteleri onları spontane bir saldırı aracı haline de getirmiştir. Ve bu durum uluslararası hukuk açısından çok tartışılan bir konu haline gelmiştir. Bu gelişmeler sonucunda artık günümüzde kullanımda olan pek çok İHA sistemi vardır ve bunların geliştirmesi ve kullanımı ABD ve İsrail’le sınırlı değildir. Dünya üzerinde 70’ten fazla ülkede, farklı amaçlar için kullanılan İHA sistemleri mevcuttur.
Keywords : İnsansız Hava Aaraçları, Silahlı İnsansız Hava Araçları, Targeted Killing, Seçilmiş Şiddet