SON TRİMESTER NULLİPAR GEBELERDE BAZI SOSYO-DEMOGRAFİK VE OBSTETRİK ÖZELLİKLERİN PSİKOSOSYAL SAĞLIK DÜZEYİNE ETKİSİ

Authors : Saadet Boybay KOYUNCU, Sema DERELİ YILMAZ

Pages : 53-66

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2015-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Gebelik; kadın yaşamında doğal bir olay olmasına rağmen neden olduğu nöroendokrin ve psikososyal değişiklikler, yaşamın diğer dönemleriyle kıyaslanamayacak derecede fazladır. Bunun yanı sıra gebelik kaygı ve stres oluşturabilecek birçok etkenle karşılaşma riskinin yüksek olduğu bir dönemdir. Bu sebeple gebelerin psikososyal sağlığını etkileyen faktörleri belirlemek ve sonrasında uygun girişimlerde bulunmak önemlidir. Araştırmanın amacı son trimester nullipar gebelerde bazı sosyo-demografik ve obstetrik özelliklerin psikososyal sağlık düzeyine etkisinin incelenmesidir.Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini, Gaziantep il merkezinde bulunan bir hastanenin kadın hastalıkları ve doğum polikliniğine başvuran gebeliğin son trimesterinde olan 222 nullipar gebe oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem büyüklüğünün belirlenmesinde, bağımlı değişkene ait belirleyicilerin tanımlanması çalışmalarında önerilen örneklem büyüklüğü analizinden yararlanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan 19 soruluk anket formu ve Yıldız 2011 tarafından gebelikte psikososyal sağlığın değerlendirilmesi amacıyla geliştirilmiş ve geçerlilik güvenilirliği yapılmış bir ölçek olan Gebelikte Psikososyal Sağlığı Değerlendirme Ölçeği GPSDÖ kullanılmıştır. GPSDÖ'nin toplam madde sayısı 46'dır. Ölçeğin 6 alt grubu vardır. Likert tipi olan GPSDÖ'de puanlama 1 den 5 e kadardır ve "çok fazla" 5 ile "hiç" 1 arasında değişen ifadelerle derecelendirilmiştir. Araştırma öncesi araştırmanın ilgili kurumlarda yürütülmesi için Gaziantep Şehitkâmil Devlet Hastanesinin Başhekimliğinden yazılı izin ve Selçuk Üniversitesi Etik Kurul Onayı alınmıştır. Veriler 30.01.2013-01.05.2013 tarihleri arasında araştırmacı tarafından hastanenin kadın doğum polikliniğine başvuran nullipar gebelerden yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır.Verilerin analizinde; sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Mann VVhitney U, Kruskal VVallis Varyans Analizi kullanılmıştır. İstatistiksel olarak 0,05'in altındaki değerler anlamlı kabul edilmiştir.Bulgular ve Sonuç: GPSDÖ toplam puanının 3,95±0,45 olduğu saptanmış ve gebelerin psikososyal sağlık durumlarının iyi olduğu belirlenmiştir. Yaş, öğrenim, çalışma ve algılanılan gelir durumuna, aile tipine, en uzun yaşanılan yere, evlilik kararına, eş yaş, öğrenim ve çalışma durumuna, bebeğin cinsiyetine, düşük öyküsüne, ilk ve ikinci trimesterde bulantı, ikinci trimesterde kusma, ilk, ikinci ve üçüncü trimesterde uyku problemi ve kas ağrıları yaşama durumuna göre GPSDÖ toplam puanı ve alt boyut puan ortalaması bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır p
Keywords : Psikososyal sağlık, sosyal destek, gebelik, bulantı, kusma, uyku