Kemoterapi Tedavisi Alan Hastaların Tedaviye Bağlı Yaşadıkları Semptomlar Ve Yaşam Kalitesine Olan Etkisinin İncelenmesi

Authors : Öznur USTA YEŞİLBALKAN, Asiye DURMAZ AKYOL, Yurdanur ÇETİNKAYA, Tülay ALTIN, Deniz ÜNLÜ

Pages : 13-31

View : 13 | Download : 4

Publication Date : 2005-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma kemoterapi tedavisine bağlı olarak ortaya çıkan semptomları ve bu semptomların yaşam kalitesine olan etkisini belirlemek amacıyla planlanan betimsel bir çalışmadır. Araştırmaya 1 Ocak–29 Ağustos 2003 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi ayaktan kemoterapi ünitesinde tedavi gören 103 hasta alınmıştır. Veri toplama aracı olarak; anket formu, Rotterdam Semptom Checklisti RSC ve WHOQOL BREF 27 yaşam kalitesi ölçeği WBYKÖ kullanılmıştır. Veriler; t testi, tek yönlü varyans analizi , Tuckey Post Hoc testi ile değerlendirilmiştir. Araştırmada yer alan 103 hastanın sosyo-demografik özellikleri incelendiğinde; % 54.4’ünü kadın, % 74.8’ini evli hastalar oluşturmaktadır. Hastaların % 31.1’i 60 yaş ve üzeri, % 27.2’si 40-49 yaş grubunda yer alıp, hastaların yaş ortalaması 50.02 ± 14.60 olarak belirlenmiştir. Hastaların eğitim durumu incelendiğinde ise % 28.2’inin ilkokul mezunu olduğu görülmektedir. Araştırma kapsamına alınan hastaların tedavi süre ortalamasının 19.67 ± 25.11 ay, % 86.4’ünün kemoterapi , % 3 6.9’unun ise 6 kür ve üzeri tedavi aldıkları saptanmıştır. Hastaların % 34’ünün meme, %18.5’nin hematolojik malignansi hastalığı olduğu, %51.5’nin hastalığının primer, % 24.3’ünün sekonder odaklı olduğu saptanmıştır. Tedavi süresince hastaların % 39.8’i “biraz” düzeyinde iştahsızlık, % 45.6’sı “biraz” düzeyinde kızgınlık yaşadığını bildirmişlerdir.Hastaların genel yaşam kalitesi ile tedavi boyunca karşılaştıkları fiziksel r=-.2292 ve psikolojik r=-.2379 semptomlar arasında zayıf ve negatif yönde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Hastaların tedaviye bağlı yaşadıkları hem fiziksel hem de psikolojik semptomların yaşam kaliteleri üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak için hemşire; kanserli bireylerin tedaviye bağlı yaşadıkları semptomları değerlendirmeli ve kayıt etmeli, semptom yönetiminde bireye uygun hemşirelik girişimlerini planlamalı, uygulamalı, sonuçlarını değerlendirmeli, hasta ve ailesine eğitim yapmalıdır
Keywords : yaşam kalitesi, semptomlar, kemoterapi