Dizilerle Kelime Öğretimi Gülse Birsel’in Jet Sosyete Dizisi Örneği

Authors : Şahin ŞİMŞEK

Pages : 115-122

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kelime, bir ya da birkaç heceden oluşan anlamlı söz, sözcük şeklinde tanımlanabilir. Kelime, aynı dili konuşan insanların bütün mazilerine ait tecrübelerinin hafızalarında depolanmış hâlidir. Dinleme ve okuma yoluyla öğrenilen kelimeler, konuşma ve yazma yoluyla da pekiştirilir, zihinde kalıcı duruma gelir. Kişinin sahip olduğu kelime varlığı onun anlama ve anlatma yeterliliğini etkilemektedir. Düşüncelerin gelişmesini sağlayan esas unsur kelimelerdir. Her kelimenin insan zihninde bir kavram olarak karşılığı olduğuna göre ve insan da kavramlarla düşünebildiğine göre diyebiliriz ki kelime hazinesinin zenginliği insanın düşünce gücünü artırır. Okullarda dil becerilerinin kazandırılmasına kelime bilgisi geliştirilerek başlanır. Kişinin kendini ifade edebilmesinde ve iletişimde bulunduğu kişileri anlayabilmesinde sahip olduğu kelime bilgisinin önemi büyüktür. Günümüzde gençlerin kitap okumaktan uzak kalması bile kelime hazinelerinin zayıflığı ile ilişkilendirilmektedir. Kelime bilgisi sadece kitaplardan kazanılmaz. Kişi görsel, işitsel tüm izlenimlerinden kelime hazinesine aktarım yapabilir. Ülkemizde televizyon eğlence kültürünün önemli bir parçasıdır. Kişilerin kelime hazinelerini zenginleştirmede bu kültürden faydalanılabilir. Bu çalışmanın amacı Gülse Birsel’in Jet Sosyete dizisinde karşılaşılan, günlük konuşmalarda sık kullanılmayan kelimeleri belirlemektir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde bir çalışmadır. Veriler doküman incelemesi tekniğinden faydalanılarak elde edilmiştir. Yazdığı dizi senaryolarında atasözlerini, yöresel deyişleri sıkça kullanan Gülse Birsel, daha çok eskimiş kelimeleri okumuş, kültürlü, belirli bir yaşın üzerindeki karakterlere kullandırırken, plaza dili diye tabir edilen, daha çok teknik, teknolojik terimlerden oluşan, dildeki dejenerasyonu ortaya koyan kelimeleri de eğitim görmemiş ya da eğitim görse de kültürlenmemiş karakterlere kullandırır. Gerek atasözleri, deyimler, vecizeler ve yöresel deyişlerin kullanımı olsun gerekse unutulmaya yüz tutmuş eski kelimelerin yahut teknolojiyle dilimize yeni girmiş kelimelerin kullanımı olsun izleyiciye zengin kelime çeşitliği sunularak dilin aktif kelime hazinesine katkı sağlanmış olur.
Keywords : Kelime öğretimi, Kelime hazinesi, Gülse Birsel, Jet Sosyete dizisi, Televizyon kültürü