Romantik İlişkiyi Değerlendirme Ölçeği’nin Geliştirilmesi

Authors : Ahmet Selçuk KILINÇER, Meliha Tuzgöl DOST

Pages : 15-32

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2013-06-15

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde algıladıkları istismarı belirlemek amacıyla Romantik İlişkiyi Değerlendirme Ölçeği (RİDÖ) geliştirilmiştir. Ölçeğin madde havuzunu oluşturabilmek amacıyla öncelikle istismar ve partner istismarına ilişkin literatür taranmış, ardından yurt dışında ve Türkiye’de kullanılmakta olan benzer ölçekler incelenmiş ve üniversite öğrencileri üzerinde, romantik ilişkilerde maruz kaldıkları ve şahit oldukları istismar davranışları ve sıklığını belirlemeye yönelik bir ön çalışma yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi çalışmaları 2011-2012 Öğretim Yılı Bahar Dönemi’nde Hacettepe Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde okuyan 426 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Ölçeğin özdeğeri 1’den büyük 13 boyutu olduğu ve bu boyutların toplam varyansın % 64.89’unu açıkladığı görülmüştür. Birinci faktöre ilişkin özdeğerin 23,45 değer ile toplam varyansın % 33,50’sini açıkladığı belirlenmiştir. RİDÖ’nün Cronbach Alfa güvenirlik katsayısını 0,97 olarak saptanmıştır. RİDÖ’ nün test tekrar test güvenirliği için sıra farkları korelasyonu 0,89 (p< 0,001); RİDÖ ve İlişki Doyumu Ölçeği puanları arasındaki sıra farkları korelasyonu ise -0,76 (p< 0,001) olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin geçerlik kanıtlarını artırmak amacıyla 411 üniversite öğrencisinin verileri üzerinde doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Modelde herhangi bir modifikasyon olmadığı halde sonuçlar bir bütün olarak ölçeğin yapı geçerliğinin belirli ölçülerde sağlandığını göstermiştir. RİDÖ’nün geçerlik ve güvenirlik değerlerine bakıldığında, ölçeğin üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde maruz kaldıkları istismarı belirlemede geçerli ve güvenilir bir araç olduğu söylenebilir.
Keywords : algılanan istismar, romantik ilişkiler, üniversite öğrencileri, ölçek geliştirme, açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi