Investigation of Psychometric Properties of Likert Items with Same Categories Using Polytomous Item Response Theory Models

Authors : Esra SÖZER, Nilüfer KAHRAMAN

Pages : 129-146

Doi:10.21031/epod.819927

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, pozitif duygu durumlarının (mutlu, huzurlu gibi) ölçülmesinde kullanılmak üzere geliştirilen 14 maddelik Pozitif Duygu Durum Ölçeği’nde yer alan likert tipi maddelerin beşli tepki kategorileri için maddeler-içi ve maddeler-arası geçişlilik özellikleri Aşamalı Tepki Modeli, Kısmi Puanlama Modeli ve Dereceli Ölçekleme Modeli kullanılarak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Her bir model için, model veri uyumu, ölçekte yer alan maddelerin tepki kategorileri, kategori eşik (threshold) değerleri ve kategori sıraları hesaplanmış, maddeler arası eşdeğerlik varsayımının ne kadar sağlandığı incelenmiştir. Model veri uyumu, model kestirimlerinden elde edilen -2log likelihood ki-kare değerleri, AIC ve BIC değerleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Uygulama verisinde 339 gönüllü katılımcı yer almaktadır ve ölçek için hesaplanan Cronbach α güvenirlik katsayısı 0.92’dir. Analizler ölçeğin tek boyutlu bir yapıya sahip olduğunu göstermektedir. Model-veri uyumu değerlendirmesi sonucunda veriye en iyi uyum sağlayan modelin Aşamalı Tepki Modeli olduğu sonucu elde edilmiştir. Aşamalı Tepki Modeli ile parametre kestirimi yapılan maddeler için gözlenen kategori eşik parametrelerinin hem madde içlerinde beklendiği gibi neredeyse eşit aralıklar ile sıralı olduğu hem de bu aralıkların ölçeği oluşturan tüm maddeler için karşılaştırılabilir olduğu sonucu elde edilmiştir.
Keywords : likert, pozitif duygu durumu, madde parametre kestirimi, çok kategorili madde tepki kuramı