Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeğinin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Authors : Devrim ERGİNSOY OSMANOĞLU, Halil İbrahim KAYA

Pages : 1086-1104

Doi:10.30900/kafkasegt.1028815

View : 14 | Download : 4

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma genç yetişkin bireylerin psikolojik ihtiyaçlarını belirlemek amacıyla geliştirilmiş olan “Psikolojik ihtiyaçlar Ölçeğinin” geçerlik ve güvenirliğini test etmek amacıyla yapılmıştır. Ölçeğin geliştirilmesi sırasıyla; madde havuzu oluşturulabilmesi için ön veri toplama, nitel verilerin analizi yapılarak ölçeğin; maddelerini hazırlama, kapsam geçerliği için uzman görüşü alma, deneme uygulaması, verilerin analizinde Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile aracın güvenirlik - geçerlik çalışmasının yapılması, şeklinde bir yol izlenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2019-2020 yılı içinde Kafkas üniversitesinin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 18-27 yaş arası toplam 1075 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Ölçeğin Taslak maddeleri, Murray’in kuramında yer verdiği 25 psikolojik ihtiyacı ve toplam 356 maddeyi kapsayacak biçimde oluşturulmuştur. Analiz sonuçlarına göre güvenilir bulunmayan maddeler çıkarılmış ve son olarak 50 maddelik ve 4 boyutlu bir ölçek yapısı ortaya çıkmıştır. Bu boyutlar sırasıyla 1. faydalı olma/şefkat gösterme insert ignore into journalissuearticles values(olumlu sosyal davranış); 20 maddeden insert ignore into journalissuearticles values(Açıklanan varyans %22.47);, 2. cinsellik 9 maddeden insert ignore into journalissuearticles values(Açıklanan varyans %13.59);, 3. üstünlük/başatlık/gösteriş yapma 12 maddeden insert ignore into journalissuearticles values(Açıklanan varyans %13.68);, 4. kendini açma 9 maddeden insert ignore into journalissuearticles values(Açıklanan varyans %9.21); maddeden oluşmaktadır. Ölçek %58.96 luk bir varyans açıklamıştır. Bu değerler ölçeğin açıkladığı varyans yükünün yeterli olduğunu göstermektedir. Ölçeğin güvenirliği için madde analizine bağlı olarak hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları .909 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak, üniversite öğrencileri örnekleminde geliştirilen Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeğinin yetişkinlerin psikolojik ihtiyaçlarını ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç olduğu ortaya konmuştur.
Keywords : Psikolojik ihtiyaçlar, ölçek geliştirme, yetişkinler, faktör analizi