ARŞİV BELGELERİ IŞIĞINDA MİMARBAŞI EL-HAC İBRAHİM AĞA’NIN BAŞ MİMARLIĞI DÖNEMİNDE İSTANBUL’DAKİ İMAR FAALİYETLERİ

Authors : Mert AĞAOĞLU

Pages : 1-24

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2018-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı mimarlığında şimdiye kadar hakkında yayın yapılmamış bir mimar olan Mimarbaşı El-Hac İbrahim Ağa, Sultan III. Ahmed döneminde dört kez Hassa Baş Mimarlığı vazifesinde bulunmuştur. Mimarbaşı Kayserili Mehmed Ağa ile selef-halef şeklinde bu görevi yürüttüğü arşiv belgelerinden takip edilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu’nda mimarlık faaliyetlerinin, Sultan III. Ahmed döneminde oldukça yoğun bir şekilde özellikle payitaht İstanbul’da sürdürüldüğü bilinmektedir. Gerçekleştirilen bu faaliyetlerin pek çoğu Mimarbaşı Kayserili Mehmed Ağa’nın bu makamda bulunduğu yıllarda yapılmış, onun görevde olmadığı yıllarda yapılan eserler ise Mimarbaşı El-Hac İbrahim Ağa’nın Hassa Baş Mimarı olduğu dönemde inşa edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu’nda, Hassa Baş Mimarları’nın padişah ve diğer hanedan mensuplarıyla (Valide Sultan, Haseki Sultan v.s.) üst düzey devlet ricalinin (Sadrazam, Şeyhülislam, Rumeli Kazaskeri, Babüssaade Ağası, Darüssaade Ağası, Kaptan-ı Derya gibi)özellikle payitaht İstanbul’da inşa ettirdiği eserlerle doğrudan ilgilendiği bilinmektedir. Bu sebepten, Mimarbaşı El-Hac İbrahim Ağa’nın adı geçen makamda olduğu yıllarda başkentte inşa edilen eserlerin onun tarafından gerçekleştirilmiş olması çok kuvvetli bir ihtimaldir. Bu çalışmada, Hassa Mimarlar Ocağı'nın çalışma biçimi, görev ve yetkileri kısaca ele alınmış, Mimarbaşı El- Hac İbrahim Ağa'nın görev yaptığı yıllar, onun döneminde yapılan İstanbul'daki eserler mimarî özellikleriyle tanıtılmış ve bunların Osmanlı döneminde geçirdikleri onarımlar ilk kez Osmanlı arşiv belgeleriyle ve yayınlarla desteklenerek ortaya konulmuştur. Ayrıca, yapıların planlarına ve fotoğraflarına ekler kısmında yer verilmiştir.
Keywords : Hassa Mimarlar Ocağı, İstanbul, Sultan III Ahmed, Mimarbaşı, İbrahim Ağa