‘KELİMETULLAH’ BAĞLAMINDA MÂTURÎDÎ’NİN ‘KELİME/LOGOS’ ANLAYIŞI

Authors : İsmail BULUT

Pages : 367-392

View : 12 | Download : 11

Publication Date : 2016-04-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Hıristiyan teolojisinde merkezî bir öneme sahip olan ‘kelime/logos’ teorisinin, başta İslâm kültür ve düşüncesi olmak üzere bazı dini ve felsefi sistemleri etkilediği görülmektedir. Bu etkinin bir yansıması olarak teori üzerine temellendiği ‘kelime’ kavramı, farklı zamanlarda değişik tasavvurlar nedeniyle geniş bir anlam çerçevesine sahip olmuştur. İslam Kelam düşüncesinde çürütülmeye çalışılmış olmasına karşın, Hıristiyan teolojisinde İsa’nın tanrısal bir kimliğe sahip olduğu iddiasının doğal bir delili olarak ortaya konulan ‘logos’ tezinin İslami düşüncede de izleri görülmektedir. Bu izleri özellikle Şia ve bazı tasavvufi yorumlarda görmek mümkündür. Aynı zamanda tarihi bir gerçeklik olarak misyonerlik faaliyetlerinde bu kavram üzerinden ikna girişimleri de dikkat çekicidir. Bu çalışmada ‘kelime/logos’ kavramının dini ve felsefi düşüncelerde ele alınışı tahlil edilerek İmam Mâturîdî’nin ‘kelimetullah’ ve ‘ruhullah’ olarak görülen Hz. İsa ile ilişkili ‘kelime’ kavramına yaklaşımı incelenecektir.
Keywords : Mâturîdî, Logos, Kelime, Kelimetullah, Ruhullah