Bir Batı Dışı Modernlik Yaklaşımı Olarak Büyük Doğu İdeolojisi

Authors : Mehmet Şevki Toker

Pages : 50-68

Doi:10.30784/epfad.483563

View : 7 | Download : 8

Publication Date : 2019-03-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Bat ı d ışı modernlikler kavram ı , Bat ı l ı olmayan toplumlar ı n modernlik kavray ış lar ı n ı , kendi k ü lt ü r havzalar ı ndan ve kendi lisanlar ı a çı s ı ndan bir anlama ç abas ı n ı tan ı mlamaktad ı r. Di ğ er bir de ğ i ş le bu kavram, Bat ı n ı n merkezden kayd ı r ı ld ığı bir paradigma ile modernli ğ in kendisine dair yeni bir okuma getirilerek, sosyal bilimlerde yeni bir a çı l ı m sunma ç abas ı d ı r. Bu ç al ış mada, Necip Faz ı l K ı sak ü rek ’ in B ü y ü k Do ğ u ideolojisi bir Bat ı d ışı modernle ş me projesi olarak analiz edilmektedir. B ü y ü k Do ğ u ideolojisi, T ü rk modernle ş me tecr ü besinin temel meselelerinden biri olan yerellik, kendine ö zg ü l ü k, ba ş kal ı k vurgular ı n ı n ş ekillendirdi ğ i İ slamc ı /muhafazak â r d üşü ncenin vitrin ö rneklerinden biri olmu ş tur. K ı sak ü rek ’ in siyasetten, iktisadi ve k ü lt ü rel yap ı ya kadar modernle ş me s ü recini ilgilendiren her saha i ç in bir yakla şı m sunmu ş olmas ı B ü y ü k Do ğ uyu iyi bir ö rneklem k ı lmaktad ı r.  Bu ç al ış man ı n analiz ç er ç evesi, siyaset bilimi ve sosyoloji literat ü r ü nde a ğı rl ı kl ı olarak ç o ğ ul modernlikler olarak adland ı r ı lan yakla şı m kapsam ı nda, Bat ı l ı olmayan toplumlar ı n modernle ş me tecr ü belerinin genel karakteristikleri ü zerine yap ı lan ç al ış malar ı n izle ğ inde olu ş turulmu ş tur. Bununla birlikte, ç o ğ ul modernlik kavram ı yerine, Nil ü fer G ö le taraf ı ndan bu yakla şı ma alternatif bir kavram olarak sunulan Bat ı d ışı modernlik kavram ı kullan ı lm ış t ı r. İ slamc ı l ı k d üşü ncesinin kendine ö zg ü kavramlar ı ve metodolojisi analiz ç er ç evesinin di ğ er parametrelerini olu ş turmu ş tur.
Keywords : Batı dışı modernlik, Çoğul modernlikler, İslamcılık, Modernleşme