İşsizlik Sigortasında Ahlaki Tehlike Sorunu İle Mücadelede Bireysel Tasarruf Hesapları: Şili Örneği

Authors : Bilal Akyol

Pages : 79-94

View : 60 | Download : 46

Publication Date : 2024-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İşsizlik riskiyle mücadele konusunda önemli bir sosyal politika aracı olarak değerlendirilen İşsizlik Sigortasının, emek piyasaları üzerinde hem olumlu hem de olumsuz birçok etkisi bulunmaktadır. Olumsuz etkilerden biri de özellikle büyük kayıtdışı emek piyasalarına sahip olan ülkelerde yaşanan ahlaki tehlike sorunudur. Sigortanın sağlamış olduğu gelir güvencesi sayesinde kişinin iş aramak yerine ödenek almaya devam etmesi anlamına gelen ahlaki tehlike sorununa karşı geliştirilen İşsizlik Sigortası Tasarruf Hesapları bu sorunla mücadele bağlamında kullanılan en etkili yöntemlerden biridir. Program, katkı paylarının kişiye özel bir tasarruf hesabında çeşitli finansal yatırım araçları ile değerlendirilmesi ve işsizlik halinde ödeneklerin bu hesaptaki birikimlerle karşılanması şeklinde işlemektedir. Emeklilik yaşına gelindiğinde ise bireysel tasarruf hesabındaki birikimin pozitif olması durumunda hesap bakiyesi kişinin emeklilik hesabına aktarılmaktadır. Böylece bireyin işsiz kalması/işsizlik süresinin uzaması halinde kişi kendi birikimlerini tüketmektedir. İlk defa 2002 yılında Şili’de uygulama alanı bulan bu model sosyal sigortaların yeniden dağıtımcı rolünü göz ardı ederken ahlaki tehlike sorununu önemli ölçüde çözüme kavuşturmaktadır.
Keywords : İşsizlik Sigortası Tasarruf Hesapları, İşsizlik, Şili, Sosyal Sigortalar, Sosyal Politika