ABD-Çin Rekabetinde Yeni Bir Boyut: Nadir Toprak Elementlerinin Politik Ekonomisi

Authors : Mehmet Ali Uğur, Serkan Ömer Abbasigil

Pages : 313-342

View : 164 | Download : 132

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı ABD ile Çin arasında özellikle geride bıraktığımız on yıl boyunca yükselen rekabeti nadir toprak elementleri tedarik ve kontrolü üzerinden ortaya koymak ve bunun hem iki ülke arasında hem de dünya geneli için ekonomik, askeri ve siyasal açılardan yaratabileceği muhtemel sonuçları irdelemektir. Obama başkanlığının ikinci döneminden başlayarak Asya-Pasifik\\\'e öncesinden daha fazla odaklanan ABD, Çin ile daha sıklıkla gerilim yaşamaktadır. Obama’nın ardından Trump döneminde ABD ile Çin arasındaki rekabet daha da sertleşmiş ve bu durum akademik literatüre “ticaret savaşları” olarak yansımıştır. Nadir toprak elementleri, ABD ile Çin arasında çok boyutlu olarak cereyan etmekte olan Asya-Pasifik’te liderlik rekabetinin pek görünmeyen, ancak stratejik değeri yüksek bir boyutunu teşkil etmektedir. Bu elementler savunma ve iletişim gibi kritik önemdeki sektörlerde kullanılıyor olmasından dolayı konu özellikle Biden yönetimi tarafından öncelikli konular arasına alınmıştır. Dünya nadir toprak elementleri üretiminin %60\\\'ından fazlasının Çin tarafından gerçekleştiriliyor olması ABD ve müttefikleri açısından Çin’e karşı ciddi bir bağımlılık yaratmaktadır. Tayvan, Güney Çin Denizi ya da başka bir jeopolitik nedenle Pekin ile yaşanabilecek bir kriz durumunda ABD ve müttefik olduğu devletlerin iktisadi ve askeri anlamda ciddi zarar görme ihtimali bulunmaktadır. Ayrıca nadir toprak elementlerinin tedarik zincirinde yaşanabilecek bir sorunun küresel ekonomi üzerinde de yıkıcı etkileri olması ihtimal dahilindedir. Bu çalışmada Obama, Trump ve Biden dönemlerindeki ABD-Çin ilişkileri özellikle nadir toprak elementleri bağlamında analiz edilmiş, ABD\\\'nin askeri ve ekonomik açıdan karşı karşıya kaldığı risklerin değerlendirmesi yapılmıştır.
Keywords : Nadir Toprak Elementleri, Obama, Trump, Biden