Deriner Barajındaki Deformasyonların Geoteknik Cihazlar İle İzlenmesi

Authors : Haluk BALI, Salih ALÇAY

Pages : 351-361

Doi:10.35414/akufemubid.868752

View : 9 | Download : 4

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Ülkemizde dünyanın sayılı barajları arasına giren barajlar inşa edilmektedir. Büyük barajların birçok avantajı olmasına rağmen olası baraj kazası durumunda can ve mal kaybı da büyük olacaktır. Yaşanabilecek kazaları önlemek veya kaza etkisini en aza indirmek için baraj gövdesi ve yakın çevresinin düzenli olarak izlenmesi gerekmektedir. Barajları ölü yük, hidrostatik yük ve termal yük gibi yükler sürekli etkilemektedir. Barajların yapısal sağlığını ortaya çıkarmak için yük-yer değiştirme ilişkisi belirlenmelidir. Yük yer değiştirme ilişkisini belirlemek için barajlar geoteknik ve jeodezik yöntemlerle izlenebilmektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin en yüksek barajı olan Deriner beton kemer barajının ilk su dolum sürecindeki yapısal davranışı araştırılmıştır. Bu amaçla geoteknik cihazlardan sarkaç verileri incelenmiştir. İlk su dolum sürecinde kret üzerindeki en büyük hareketin mansap yönünde 73.58 mm olarak gerçekleştiği belirlenmiştir. Geoteknik yöntemlerden sarkaçlar ile belirlenen hareketlerin mevsimsel sıcaklık değişimi ve rezervuar su seviyesi ile ilişkisi ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Mevsimsel sıcaklık değişimi ve su seviyesindeki artışın sarkaç verileri ile ilişkisini incelemek amacıyla barajın ortasında en üstte bulunan düz sarkaç kullanılmıştır. Bu amaçla ilk dolum periyoduna kadar olan sarkaç verileri ile bunlara karşılık gelen sıcaklık ve su verileri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar radyal hareketler ile su seviyesi arasında %88, beton sıcaklığı ile de %76 gibi bir korelasyonun varlığını göstermiştir. Teğetsel hareketler ile beton sıcaklıkları arasında ciddi bir korelasyon olmayıp, su seviyesiyle arasındaki korelasyon katsayısı 0.83 olarak elde edilmiştir.
Keywords : Deformasyon, Deriner, Geoteknik, Sarkaç