Statik Testlerin Çimentolu Macun Dolguda Asit Maden Drenajı (AMD) Özelliklerinin Belirlenmesinde Kullanımı

Authors : Ercüment Koç, Ferdi Cihangir, Bayram Erçıkdı

Pages : 964-972

Doi:10.35414/akufemubid.1389872

View : 32 | Download : 60

Publication Date : 2024-08-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Çimentolu macun dolgu (ÇMD), ince boyutlu maden tesis atığı, çimento ve suyun başarılı bir mühendislik karışımıdır. Özellikle bakır, kurşun, çinko gibi metalik cevherlerin işlenmesi durumunda oluşan atıklar sülfürlü mineraller içerebilmektedir. Sülfür içeriği yüksek atıklar oksijen ve nemin olduğu ortamlarda oksidasyona uğrayarak asit maden drenajı (AMD) oluşumuna sebep olabilmektedir. Genel olarak AMD, su ortamının pH değerini düşürmekte ve ağır metal salınımına neden olmaktadır. Bu nedenle, AMD potansiyeli çevresel açıdan dikkate alınması gereken önemli bir parametredir. Sülfürlü mineral içeren malzemelerin AMD potansiyelini belirlemek için ilk etapta kullanılan testlerden birisi statik testlerdir. Statik testler sonucunda atıkların nötralizasyon kapasitesinin asit oluşturma potansiyelinden yüksek olması durumunda, bu tür atıklar AMD açısından zararsız olarak sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmada, sülfürlü atık ve aynı atıktan hazırlanmış ÇMD numunelerinde AMD potansiyeli statik modifiye asit-baz hesabı (ABH) testi ile incelenmiştir. Bulgular, ÇMD numunelerinin atık numunesine kıyasla %15 daha yüksek net nötralizasyon potansiyeline (NNP) sahip olduğunu göstermiştir. Çalışmada ayrıca sülfürlü mineral içeren atık ve/veya ÇMD’de AMD’nin belirlenmesinde yaygın olarak kullanılan statik testlerin önemi hakkında bilgi verilmiştir. Bu çalışma kür almış ÇMD numunesi üzerinde yapılan deneysel bir statik test çalışması olması bakımından önem arz etmektedir.
Keywords : Asit Maden Drenajı, Sülfürlü Atık, Çimentolu Macun Dolgu, Statik Test