TÜRK KÜLTÜRÜNDE BEDEN VE "GÜZEL İSTANBUL" OLAYI

Authors : Ahu ANTMEN

Pages : 366-375

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2009-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Cumhuriyet’in 50. Yılı Kutlamaları çerçevesinde İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu ve İstanbul Belediyesi’nin ortak girişimiyle İstanbul’da kamusal alanlara yerleştirilen heykellerden biri olan “Güzel İstanbul”un akıbeti, 1970’li yıllarda Türkiye’de siyasi otorite ile sanat arasındaki ilişkiyi gözler önüne sermekle kalmaz; Türk kültüründe çıplak kadın bedeninin temsil ve teşhir biçimlerinin ne denli sorunsallı bir alan olduğunu ortaya koyar. Heykeltıraş Gürdal Duyar’ın yapıtı olan “Güzel İstanbul” heykeli, 1974 yılında İçişleri Bakanlığı’nca “Türk anasını hayâsızca teşhir ettiği” gerekçesiyle yerinden sökülmüş, Yıldız Parkı’na taşınan heykelin Türk halkının sanat anlayışının bu heykeli kabul edecek düzeyde olmadığı savunulmuştur. Heykel, bu süreçte politik arenada ve kültür dünyasında yoğun bir tartışmanın odağı olmuş, “Güzel İstanbul”un bedensel temsili, farklı siyasi görüşlerin çarpıştığı bir alana dönüşmüştür. “Güzel İstanbul”u aynı dönemde sanat ortamında ve popüler kültür dünyasında üretilen başka beden temsilleriyle karşılaştırmak ve bu heykelin neden bu denli yoğun bir tartışma odağı haline geldiğini irdelemek, Türk kültüründe beden olgusunun nasıl algılandığına dair ipuçları verebilir. Bu bildirinin amacı, Türk kültüründe bedenin temsiline yönelik sınırların nasıl çizildiğini araştırarak, sanat tarihimizden bir örnekle konuya ilişkin bir pencere açmaktır
Keywords : Türk kültürü, beden, heykel, Gürdal Duyar, İstanbul