TÜRKİYE'DE ALKOLLÜ İÇKİ KÜLTÜRÜ VE HANEHALKI ALKOL HARCAMALARI

Authors : Kemal AYDIN

Pages : 335-347

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2011-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Türkiye İstatistik Kurumu'nun tüketim harcamaları anketlerinin mikro verilerinden hareketle yaklaşık 52 bin hanenin aylık alkol tüketim oran ve harcamaları sosyo ekonomik değişkenler ile olan korelasyonları çerçevesinde analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre Türkiye genelinde 1994 yılından 2006'ya kadar 12 yıl içinde hanelerin toplam yüzde 7.6`sı düzenli olarak alkol tüketmiştir ve geri kalan yüzde 92`nin harcama kalemlerinde alkol yer almamaktadır. Alkol tüketimi 2000`li yıllardan itibaren artış eğilimindedir. 2003 ile 2006 yılları arasında alkol tüketen haneler alkole ayda ortalama olarak 2003 yılında 26 TL, 2004'de 31 TL, 2005 ve 2006 yıllarında 42 TL olmak üzere 4 yılda ortalama olarak her ay 32 TL harcamışlardır. Kırsal bölgelerde 4 yılda aylık alkol tüketim oranı yüzde 6,5, kentlerde ise yüzde 8,3'tür. Ancak kırsal bölgelerde yaşayan hanelerin dört yılda aylık alkol tüketim harcamaları kentlerde oturan hanelere göre ortalama 6 TL daha fazladır. Özellikle gelir, eğitim durumu ve cinsiyet alkol tüketimi alışkanlık ve harcamalarında en etkili faktörlerdir. Diğer ülkelere oranla Turkiye`de alkol tüketimi düşük seviyededir. Sonuçların da gösterdiği gibi en yüksek %20`lik dilimde yer alan hanelerde bile alkol tüketim oranı %15'i geçmemektedir. Alkol tüketimi ve sigara alışkanlıkları birlikte değerlendirildiğinde Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye arasında ilginç sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde alkol tüketim alışkanlıkları hane düzeyinde en az %65-70, sigara alışkanlıkları da %10-15 civarındadır. Türkiye'de ise bu durumun tersi söz konusudur. Türkiye'de sigara alışkanlıkları haneler düzeyinde %60-65 iken alkol alışkanlıkları bu araştırma da ortaya çıktığı gibi en fazla %8'dir. Türkiye'de dini ve kültürel nedenler ile düşük olan alkol tüketiminin yerini sigara doldurmaktadır.
Keywords : Alkol alışkanlığı, Alkol tüketim harcamaları, Hanehalkı, Türkiye