STRUCTURAL LOOKS OF THE CULTURE AND ART AREA IN TURKEY IN THE 1980s

Authors : Ensar YILMAZ

Pages : 305-313

Doi:10.17755/esosder.1153113

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2023-01-27

Article Type : Research Paper

Abstract :20. yüzyılın kırılma noktalarından biri olan 1980’li yıllar, dünya konjonktürüyle birlikte Türkiye’nin de paradigma değişimi yaşadığı bir dönemdir. 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinin yarattığı kırılma Türkiye’de sadece ekonomik ve politik alanda olmamış kültür ve sanat yaşamına da doğrudan etkilemiştir. Fakat aynı zamanda kültür/sanat ürünleri de bir toplumun sosyal, siyasal ve ekonomik unsurlarını dinamik bir şekilde etkilemektedir. 1980 asker müdahalesi Türkiye\`de her açıdan bir milat olmuş ve ekonomiden siyasete, sokaktan kültür/sanat ürünlerine kadar her şey 80 öncesi ve sonrası şeklinde anılır hale gelmiştir. Sanat ve sosyal bilimler alanında yeni arayışları tetikleyen bu gelişmeler, sanat/kültür ürünlerine bakış açısında, sanatın üretilmesinde ve sergilenmesinde önemli değişimlere kaynak olmaktadır. Bu bağlamda kültür/sanat alanı toplumsal değişim sürecinin açıkça izlenebileceği gözlem alanlarından birisi olarak görülebilmektedir. Bu dönemde kültür/sanat ürünlerinde öne çıkan yapısal görünümler; apolitikleşme, bireyselleşme ve kadının özneleşme sürecinin ön plana çıkmasıdır. Bu yıllarla birlikte kültür/sanat ürünlerinin liberalleşme sürecinin ekonomik, siyasal, toplumsal ve ideolojik yapılanmasının bir taşıyıcısı durumuna gelmiştir. Bu dönemde sanatçılar/kültür üreticileri yapıtlarını olabildiğince bireysel konulara odaklı üretme çabasına girerken bir kısmı da arabesk kültürün de etkisiyle 1980 sonrasında çok renkli, çok sesli ve çeşitli biçimlerde ürünlerle kendilerini ifade etmeye çalışmışlardır.
Keywords : Kültür, Sanat, Yapısal görünüm