Fake News Pandemic: Fake News And False Information About Covid-19 and An Analysis on FactChecking from Turkey in Sample Teyit.org

Authors : Recep ÜNAL, Alp Şahin ÇİÇEKLİOĞLU

Pages : 117-143

Doi:10.17680/erciyesiletisim.1001922

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tüm kriz dönemlerinde olduğu gibi, COVID-19 salgınında da gözler hem kitle iletişim araçlarına hem de sosyal medya platformlarına çevrilmiştir. Hastalığın yayılması, önleyici tedbirler ve tedavi yöntemleri ile ilgili yanlış bilgiler, salgın öncesi dönemde görülen yanlış haberlerden çok daha derin etkiler bırakabilir ve hastalığın daha da yayılmasına ve halk sağlığını ciddi şekilde etkilemesine neden olabilir. Dolayısıyla küresel ölçekte etkili olan yalan ve yanlış haber salgını ile COVID-19 salgını daha da tehlikeli hale gelmekte ve haber doğrulama faaliyetlerine ve bu süreci yürüten kuruluşlara olan ihtiyaç artmaktadır. Bu çalışmada, Uluslararası Haber Doğrulama Platformu üyesi olarak çalışmalarını sürdüren Teyit’in salgın döneminde Türkiye’de gerçekleştirdiği doğrulama faaliyetleri ele alınmıştır. Çalışmada, Türkiye’de 2018 yılının aynı dönemine kıyasla, 2020 yılının ilk üç ayında Teyit’in sorguladığı şüpheli sayısında artış olduğu görülmüştür. Ayrıca teyit sürecinden geçen şüpheli içerik türünde ilk sırada yer alan politika kategorisinin yerini sağlık kategorisine bıraktığı belirlenmiştir. COVID-19 ile ilgili şüpheli içeriklerin daha çok sosyal medya platformlarında görüldüğü ve Wardle’ın (Wardle, 2017) kategorizasyonuna göre yalan haberlerin yüzde 66’sının tamamen aldatma ve zarar verme amaçlı üretildiği de çalışmada elde edilen bulgular arasındadır.
Keywords : İletişim, COVID 19, Yalan Haber, Asılsız Haber, Doğrulama, Teyit org