BİTKİ ISLAHINDA CRISPR/CAS9 UYGULAMALARI

Authors : Anıl Mehmet BALTACI, Mehmet ARSLAN

Pages : 32-40

View : 12 | Download : 20

Publication Date : 2020-11-02

Article Type : Review Paper

Abstract :Bitkiler için genom dizilerinin mevcudiyeti ve genom düzenleme teknolojisindeki ilerlemeler, hemen hemen her türlü istenilen özellik açısından ıslah olanaklarını artırmıştır. ZFN (Zinc Finger Nucleas) ve TALEN (Transcription Activator-Like Effector Nuclease) gibi genom düzenleme teknolojilerindeki gelişmeler moleküler düzeyde ilgilenilen herhangi bir genin düzenlenmesini mümkün kılmıştır. Bunların aksine CRISPR / Cas9 genom düzenleme yöntemi basit tasarım ve kolay klonlama yöntemlerini içermektedir. Cas9 genomdaki birden fazla bölgeyi hedefleyen farklı kılavuz (guide) RNA'lar ile farklı birden fazla gen bölgesine müdahale edilebilmektedir. CRISPR-Cas9 modülünde hedef özgüllüğünü geliştirmek ve hedef dışı bölünmeyi azaltmak birkaç farklı modifiye Cas9 kaseti kullanılmaktadır. Ayrıca farklı bakteri türlerinden elde edilen Cas9 enzimlerinin mevcudiyeti gen düzenleme yöntemlerinin özgüllüğünü ve verimliliğini arttırmak için yeni seçenekler sunmaktadır. Bu çalışmada, bitki ıslahçılarının CRISPR / Cas9 temelli genom düzenleme araçlarını kullanarak moleküler düzyde bitki ıslahı için mevcut durumu özetlemekte ve CRISPR / Cas9'un biyotik ve abiyotik stres toleransını artırmak için kullanıldığı çalışmaları sunmaktadır.
Keywords : TALEN, ZFN, biyotik stres, abiyotik stres, bitki ıslahı, CRISPR