Bazı Şeker Pancarı (Beta vulgaris ssp. vulgaris) Genotiplerinin Embriyo Kültürü Kullanılarak in vitro Koşullarda Çoğaltım Olanakları

Authors : Büşra Aksakal, Fatma Şimşek, Anıl Mehmet Baltaci

Pages : 1-6

Doi:10.55257/ethabd.1252195

View : 119 | Download : 167

Publication Date : 2023-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Şeker pancarı Amaranthaceae familyasına ait bienal bitkiler sınıfındadır. 1800’lü yıllardan itibaren ıslahına başlanan şeker pancarı günümüzde %18-20 şeker içeriğiyle dünya şeker üretimini %30’unu sağlamaktadır. Klasik ıslah çalışmalarının yanında biyoteknolojik yöntemlerin de çalışılmasıyla ıslah çalışmaları hız kazanmıştır. Bu yöntemlerden biri olan embriyo kültürü ile şeker pancarı ıslahı çalışmalarında sürenin kısaltılması başta olmak üzere birçok konuda fayda oluşturmaktadır. Bu çalışmada 8 farklı genotipten toplanan 5, 10 ve 20 günlük embriyolar 8 farklı ortam içerisinde kültüre alınarak embriyo kültürü yapılmıştır. Gözlem olarak en iyi rejenerasyon sağlayan genotipin KSET-2, ortamın ise 20 mg/l Sükroz, 8 g/l Agar içeriği ile H1 ortamı olduğu belirlenmiştir. Ancak istatistiksel olarak veriler incelendiğinde genotipin ve ortamın önemli olmadığı, dölleme gününü p<0.05 düzeyinde önemli çıktığı tespit edilmiştir. Yapılan LSD testinde ise en iyi rejenerasyonun 20 günlük embriyolardan gerçekleştiği belirlenmiştir. Rejenere olan embriyoların köklendirilip sera içerisine aktarılmasıyla ve vernalize edilmesiyle birlikte iki yıllık bitki gelişim sürecinin bir yıla indirile bilineceği görülmüştür. Bu da bienal bitkilerde önemli bir zaman kazancı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bitki ıslahı çalışmalarında embriyo kültürü ile ıslah sürecinin kısaltılması, çimlenme bariyerinin aşılması, embriyo kurtarma işlemleriyle ıslah materyallerinin kaybolmasının engellenmesi ve embriyo üzerinde CRISPR Cas9 gibi gen düzenleme araçlarıyla yapılacak çalışmaların başarıya ulaşacağı ön görülmektedir.
Keywords : şeker pancarı, embriyo kültürü, bitki ıslahı, bitki doku kültürü