THE SITUATION OF EDUCATION IN OTTOMAN EMPIRE AT THE BEGINNING OF THE 2ND CONSTITUTIONAL PERIOD ACCORDING TO ÂYANZADE NAMIK EKREM’S (1878-1917) BOOKLET NAMED MAÂRİF

Authors : İbrahim TÜRK

Pages : 67-78

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2014-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde yenileşme hareketleriyle eğitim-öğretim işleri bir devlet görevi haline geldi. Tanzimat döneminde nitelik ve nicelik bakımından gelişme gösterildi. II. Abdülhamid döneminde ise reformlar devam ettirildi ve eğitim sistemi daha da merkezileştirilerek kontrol artırıldı. II. Meşrutiyet dönemiyle birlikte ise söz ve yazı özgürlüğüyle eskinin uygulamalarına eleştiriler getirildi. Eğitim sistemine eleştiri getirenlerden birisi de dönem eğitimcilerinden Âyanzade Namık Ekrem (1878-1917) idi. “Maârif” adlı risalesinde mevcut uygulamaları eleştirmekteydi. Buna göre bir milletin varlık ve ilerleme sebebi maârifdir. Osmanlı ulusu ilerlemeye açık bir toplum olmasına karşın ve bunun maârifle desteklenmesi mümkün olmasına karşın aksi uygulamalarla karşı karşıya kalmaktadır. Halk ilim ve marifetden, medeniyetten bi-haber. İdareciler buna kayıtsız. İltimasla öğretmen atanmakta. Öğretmen maaşları geçinemeyecek kadar düşük. Mektep görmemişler dahi öğretmen olabiliyor. Bu yolsuzluklar, fenalıklar doğuruyor ve maârifi bozuyor, ülkeyi mahvediyor. II. Abdülhamid dönemi maârifinin en çok tenkit edilen tarafı ilgili bu risalede de gösterildiği üzere nitelik yönüdür. Nitekim problemler çözüme ulaştırılmadan daha sonraki yıllara aynen devredilmiştir.
Keywords : Osmanlı Devleti, II Meşrutiyet dönemi, Maârif