Maden Havzası Balıklarında Vücut Ağırlığı ile Ağır Metal Biyoakümülasyon İlişkileri: Emet Çayı Havzası

Authors : Cem TOKATLI, Özgür EMİROĞLU, Naime ARSLAN, Esengül KÖSE, Arzu ÇİÇEK, Hayri DAYIOĞLU, Sercan BAŞKURT

Pages : 57-72

Doi:10.18036/btdc.73675

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2016-03-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Bildirildiği gibi, farklı fizyolojik yapılara sahip değişik balık türleri, ağır metallere maruz kalma sürelerine ve maruz kalınan metalin çeşidine göre, ağır metalleri farklı dokularda farklı miktarlarda biriktirmektedirler. Balıkların yaşı, dolayısıyla yaşa paralel artış gösteren ağırlıkları, dokulardaki toksik element biyoakümülasyonlarında önemli bir faktördür. Bu çalışmada, ülkemizin en önemli maden yataklarının yer aldığı Emet Çayı üzerinde tespit edilen üç ve yine Emet Çayı Havzası’nda yer alan Dursunbey Çayı üzerinde tespit edilen bir istasyondan mevsimsel olarak, havza için en büyük önem arz eden Squalius cii , Capoeta tinca ve Barbus oligolepis türleri, gerekli miktarlarda toplanmıştır. Yakalanan balıkların kas, solungaç, karaciğer ve böbrek dokularında tespit edilen nikel, çinko, arsenik, bor, kadmiyum, bakır, mangan, kurşun, gümüş ve krom biyoakümülasyon seviyelerinin balık ağırlıkları ile ilişkileri araştırılmıştır. Elde edilen verilere, Pearson Korelasyon Analizi uygulanmış, yüksek korelasyon gösteren değişkenlerin üç boyutlu regresyon grafikleri çizilmiş ve regresyon katsayıları hesaplanmıştır. Çalışmamız sonucunda, özellikle nikel ve krom başta olmak üzere incelenen her 3 balık türünün de dokularında tespit edilen toksik element biyoakümülasyonları ile balıkların total ağırlık verileri arasında, p<0,05 ve p<0,01 düzeylerinde, istatistiki olarak anlamlı ilişkiler kaydedilmiştir.
Keywords : Toksik element, Biyoakümülasyon, Squalius cii, Capoeta tinca, Barbus oligolepis