HEALTH RISK ASSESSMENT OF HEAVY METALS IN SEABREAM (Sparus aurata) SAMPLED FROM A PUBLIC MARKET IN TÜRKİYE

Authors : Burcu YEŞİLBUDAK

Pages : 30-41

Doi:10.18036/estubtdc.1199123

View : 17 | Download : 6

Publication Date : 2023-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Halk pazarından elde edilen deniz ürünlerindeki ağır metal düzeylerinin düzenli olarak değerlendirilmesinde halk sağlığı ile ilgili veriler yetersizdir. Bu çalışmada, piyasada bulunan çipura insert ignore into journalissuearticles values(Sparus aurata); dokularındaki esansiyel insert ignore into journalissuearticles values(bakır, çinko); ve esansiyel olmayan metallerin insert ignore into journalissuearticles values(kadmiyum, kurşun); düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla halk pazarından çipura örnekleri toplanmıştır. Daha sonra, dissekte edilen solungaç, karaciğer, böbrek ve kas dokularında bakır insert ignore into journalissuearticles values(Cu);, çinko insert ignore into journalissuearticles values(Zn);, kadmiyum insert ignore into journalissuearticles values(Cd); ve kurşun insert ignore into journalissuearticles values(Pb); metal birikim düzeyleri endüktif olarak eşleştirilmiş plazma kütle spektrometrisi insert ignore into journalissuearticles values(ICP-MS); ile elde edildi. Balığın halk sağlığı açısından risk oluşturup oluşturmadığını anlamak için kas dokusu için risk değerlendirme formülasyonları insert ignore into journalissuearticles values(tahmini günlük alım miktarı: EDI, tehlike katsayıları: HQ, tehlike indeksi: HI); hesaplandı. Veriler, Zn, Cd ve Pb derişimlerinin S. aurata\`nın böbrek dokusunda ve Cu derişiminin karaciğer dokusunda maximum değerleri aldığını gösterirken, minimum ağır metal düzeylerinin ise kas dokusunda olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak çipuranın yenebilir dokusundaki maksimum ağır metal düzeyleri 0.11 mg Cu/kg yaş ağırlık, 0.72 mg Zn/kg yaş ağırlık, 0.12 mg Cd/kg yaş ağırlık ve 0.34 mg Pb/kg yaş ağırlık olarak bulunmuştur. Bunların maksimum değerleri, uluslararası EDI tahmin komiteleri tarafından belirlenen ve izin verilen tolere edilebilir düzeyler altında olduğu için herhangi bir sağlık riski taşımamaktadır. İncelenen HQ ve HI göstergeleri tüm mevsimlerde 1\`in altında gözlenmiştir. Ancak ağır metal alımının potansiyel riskler oluşturması her zaman mümkündür. Bu nedenle çalışmanın sonuçlarının farklı açılardan yorumlanması ve diğer bilim insanları tarafından dikkate alınması önemlidir.
Keywords : Sparus aurata, , Ağır metaller, , Birikim, , Sağlık risk değerlendirmesi, Türkiye