Erken Çocukluk Döneminde Yönetici İşlevlerin Gelişimi ve Değerlendirilmesi ile İlgili Türkiye’de Yapılan Bilimsel Çalışmaların İncelenmesi

Authors : Tülay Gül TAŞKIN GÖKÇE, Adalet KANDIR

Pages : 529-546

Doi:10.32709/akusosbil.474618

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Çağımızın getirileri içinde olumlu olduğu kadar bilinçsiz tüketim sonucu olumsuz özellikleri de yadsınamaz olan dijital kültür etkileri gündemdedir. Gelişmekte olan ülkemizde hızlı teknolojik değişimlerin etkisiyle büyüyen çocuklar; hızlı tüketen, sabırsız, tatminsiz bireylere dönüşmektedir. Yönetici işlevler; yeni karşılaşılan görevleri gerçekleştirmek için gerekli olan karmaşık bilişsel süreçler olarak tanımlanır. Kritik dönemlerin içinde bulunduğu erken çocukluk dönemi çocukların yönetici işlevlerinin gelişimi ve değerlendirilmesi açısından değerlidir. Bu araştırma, erken çocukluk döneminde yönetici işlevlerin gelişimi ve değerlendirilmesi konusunda bilimsel çalışmaların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yapılan araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, araştırılması planlanan konular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. Araştırmada belirlenmiş bilimsel çalışmalardan; yüksek lisans ve doktora tezlerine Ulusal Tez Merkezi; makalelere ulusal ve uluslararası hakemli eğitim dergilerini kapsayan Google Akademik kullanılarak ulaşılmıştır. Ardından yönetici/yürütücü işlevlerin kapsadığı kavramlardan belirlenen ‘çalışma belleği, dikkat, dürtü, empati, ketleme, öz düzenleme, problem çözme, bilişsel esneklik, akıl yürütme’ anahtar kelimeleri ile taramaya devam edilmiştir. Bu doğrultuda, 2000-2017 yılları arasında yurt içinde yapılmış 34 bilimsel çalışma, araştırma kapsamına alınmıştır. Ülkemizde yönetici işlevlerin erken çocukluk dönemindeki gelişimine yönelik az sayıda çalışma göze çarpmaktadır. Özellikle bu çalışmaların eğitim alanında bilişsel ve duygusal bütünlükte ele alınmadığı tespit edilmiştir.
Keywords : Yönetici işlevler, yürütücü işlevler, erken çocukluk dönemi, erken yönetici işlevler, erken yürütücü işlevler