1946 ile 1950 Genel Seçimleri Arasında Denizli’de Siyasi Durum

Authors : Nermin Zahide AYDIN

Pages : 116-132

Doi:10.32709/akusosbil.774010

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2020-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Sovyetler Birliği, Türkiye ile 1945 yılında imzaladığı anlaşmayı kaldırmak istemiştir. Sovyetler Birliği, anlaşmanın yenilenmesi karşılığında yeni bir Boğazlar Sözleşmesi talep etmiştir. Bunun üzerine Türkiye, savaşı kazanan Batı Devletleri ile işbirliği yapmıştır. Çok geçmeden devlet yöneticileri, partilerin kurulması için gerekli ortamı sağlanmıştır. Milli Kalkınma Partisi’nin (MKP) kurulmasından sonra ülkede birçok parti kurulmaya başlamıştır. Öte yandan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) içinde karışıklık çıkmış ve partiden ayrılmalar başlamıştır. CHP’den ayrılanlar Demokrat Parti’yi (DP) kurmuşlardır. DP kurulduktan sonra ülke genelinde hızlı bir şekilde teşkilatlanmaya başlamıştır. DP’nin gelişmesi CHP’nin bazı tedbirler almasına neden olmuştur. Bu amaçla 1947 yılında yapılması gereken seçimler erken bir tarihe alınmıştır. 1946 yılında yapılan genel seçimleri, CHP büyük farkla kazanmıştır. Fakat ilerleyen günlerde taşra teşkilatı içinde yaşanan huzursuzluklar ve diğer partilerin faaliyetleri, bu durumun tersine dönmesine neden olmuştur. Ülke ekonomisinin bozulmasına ek olarak iktidar partisi içinde yaşanan anlaşmazlıkların artması, halkın tercihlerin değişmesine neden olmuştur. Halkın tercihlerinin değiştiği yerleşim yerlerinden birisi de Denizli olmuştur. Bu şartlar altında 1950 yılında yapılan milletvekili seçimleri büyük sürprizle sonuçlanmıştır. Seçim sonunda CHP’nin hiçbir adayı Denizli’de milletvekili seçilememiştir. Çalışmamızda Denizli’de 1946 ile 1950 yıllarında yapılan genel seçimlerde siyasi partilerin mücadeleleri incelenmiştir. Araştırma yapılırken T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi’nde bulunan belgeler, dönem gazeteleri ve basılı diğer kaynaklardan yararlanılmıştır.
Keywords : Denizli, Cumhuriyet Halk Partisi, , Demokrat Parti, milletvekili, seçim