Türkiye’de Öğretmenlik Alan Bilgisi Sınavlarında Yer Alan Coğrafya Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi / Analysis of Geography Questions in Teaching Subject Knowledge Exams in Türkiye According to Bloom's Taxonomy

Authors : Mücahit COŞKUN, Fatih KARTAL

Pages : 98-112

Doi:10.19160/e-ijer.1074607

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmada 2013-2021 yıllarında yapılmış olan KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) ÖABT (Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi)’deki Fen bilgisi öğretmenliği, Sınıf öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Alan Bilgisi Testinde yer alan Coğrafya sorularının bilgi ve bilişsel süreçler boyutunda yenilenmiş Bloom taksonomisine göre dağılımı nasıldır? sorusuna cevap aranmıştır. Farklı disiplinlere ait öğretmenlik alan bilgisi üzerine yapılan sınavlarda daha öncesinde 2013-2019 yıllarında 50 alan sorusu sorulurken 2019 yılı itibariyle alan sınavı soru sayısı 75’e çıkarılmıştır. Türkiye de öğretmenlik alan bilgisi sınavlarında sorulan coğrafya sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine yönelik analiz edilmesinde yöntem olarak tarama yöntemi tercih edilmiştir. Çalışmadaki veriler nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler Fen Bilgisi, Sınıf ve Sosyal Bilgiler öğretmenliği alan bilgisi testinde yer alan ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi)’nin kendi sitesinden yayınladığı 175 adet coğrafya sorusu oluşturmaktadır. Alan sınavlarında sorulmuş olan Fen Bilgisi Öğretmenliğinde 43 soru, Sınıf Öğretmenliğinde 50 soru ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliğinde 82 soru Krathwohl tarafından oluşturulan yenilenmiş Bloom taksonomisindeki bilgi ve bilişsel süreç boyutu yapısını ifade eden tabloya aktarılarak analiz edilmesi sağlanmıştır. Araştırmanın kodlayıcırlar arası geçerlik ve güvenirliği sağlamak için üç alan uzmanı, iki tanede ölçme ve değerlendirme alanında uzman görüşleri alınmıştır. KPSS’de 2013-2021 yılları arasında farklı disiplinlerin alan sınavlarında hazırlanan coğrafya sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisinin bilgi boyutu ve bilişsel süreç boyutuna göre değerlendirilmesi yapıldığında; soruların neredeyse tamamının bilişsel süreç boyutunun en alt basamaklarından olan anlama ve hatırlama boyutlarını ölçtüğü görülmektedir. Bu bağlamda alan sınavlarında sorulan coğrafya sorularının üst bilişsel düşünme becerilerinden uygulama, değerlendirme ve yaratma boyutlarını ölçmeye yönelik hazırlanmadığı tespit edilmiştir.
Keywords : Coğrafya, KPSS alan bilgisi testi, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Yenilenmiş Bloom taksonomisi