Yükseköğretimde Yabancı Dil Akreditasyonu: Türkiye’de Hizmet Sunan Kalite Güvence Kuruluşlarının İncelenmesi / Foreign Language Accreditation in Higher Education: A Study On Quality Assurance Organizatıons in Türkiye

Authors : Mehmet DOĞAN

Pages : 137-157

Doi:10.19160/e-ijer.1086334

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yükseköğretimde uluslararasılaşmanın bir alt boyutu olarak kalite kavramı da önem kazanmış ve akreditasyon çalışmaları son yıllarda hız kazanmıştır. Bu bağlamda diğer alanlara göre biraz daha geç olsa da yükseköğretim kurumlarında sunulan yabancı dil eğitim-öğretim faaliyetlerinde ulusal ve uluslararası kalite güvence kuruluşları tarafından değerlendirmeye alınmaktadır. Bu sebeple bu çalışmanın amacı, yükseköğretim kurumlarında sunulan yabancı dil eğitimini belirli kalite ölçütleri doğrultusunda denetleyen ve belgeleyen kalite güvence kuruluşlarının incelenerek karşılaştırılması ve yabancı dil hizmetlerini akredite etmeyi planlayan kurumlara yoğun ve maliyetli bir süreç olan akreditasyon ile ilgili bütüncül bir bakış açısı ortaya konulmasıdır. Bu kapsamda Türkiye’de yükseköğretim kurumlarında sunulan yabancı dil öğretimine yönelik hizmet sunan tüm kalite güvence kuruluşları (2 ulusal ve 3 uluslararası) incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden olan durum çalışması yönteminin doküman analizi tekniğiyle yürütülen bu çalışmada kalite güvence kuruluşlarının web sayfalarında bulunan yazılı kurumsal dokümanlar analiz edilmiş ve veriler içerik analiz türlerinden kategorisel analiz tekniği ile çözümlenerek bulgular karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Yapılan incelemeler çalışmanın yapıldığı tarihi itibariyle Türkiye’de 10 üniversitenin ulusal ve 46 üniversitenin (20 devlet ve 26 vakıf) uluslararası kalite güvence kuruluşu tarafından değerlendirmeye alındığını ortaya koymuştur. Kalite güvence kuruluşlarının incelenmesinde kuruluş süreçleri ve amaçları, kurumsal yapı ve dayanakları, değerlendirme süreçleri, değerlendirme ölçütleri ve değerlendirme türleri ile ücretleri üzerinde durulmuştur. Çalışma sonucuna göre kalite güvence kuruluşlarının değerlendirmelerinde kullandıkları ölçütlerin, yönetim ve organizasyon, öğrenme ve öğretme faaliyeti, ölçme ve değerlendirme, öğrenci ve personel işleri, fiziki koşullar gibi temel alanların tümüne yönelik kapsayıcı ölçütlere sahip olduğu görülmüştür. Ancak kalite güvence kuruluşlarının verdikleri akreditasyon veya onayların geçerlilik süreleri ile ücret politikaları arasında ciddi farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sebeple çalışmanın sonunda akreditasyona başvurmayı düşünen kurumlara kalite güvence kuruluşun seçiminde ve sonrasında izlenmesi gereken yol ve yöntem ile ilgili önerilere yer verilmiştir. Önerilerde ayrıca ulusal kalite güvence kuruluşları için İngilizce dışındaki diller için de akreditasyon çalışmalarını başlatmaları tavsiyesinde bulunulmuştur.
Keywords : Yükseköğretim, Yabancı dil öğretimi, Uluslararasılaşma, Akreditasyon, Kalite güvence kuruluşları