Görünüm ve Fiziksel Uygunluğa İlişkin Öz Bilinç Duygularının Değerlendirilmesi: Ölçek Uyarlama Çalışması

Authors : Melike BOŞNAK, F. Hülya AŞÇI

Pages : 17-31

View : 37 | Download : 29

Publication Date : 2023-09-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Castonguay ve arkadaşları tarafından 2014 ve 2016 yıllarında geliştirilen “Beden ve Görünüşe İlişkin Öz Bilinç Duyguları” ile “Beden ve Fiziksel Uygunluğa İlişkin Öz Bilinç Duyguları” ölçeklerinin Türkçe formlarının psikometrik özelliklerinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Çalışmada “Beden ve Görünüşe İlişkin Öz Bilinç Duyguları insert ignore into journalissuearticles values(BASES);” ile “Beden ve Fiziksel Uygunluğa İlişkin Öz Bilinç Duyguları insert ignore into journalissuearticles values(BSE-FIT);” ölçekleri 5’li likert tipinde, 16 madde ve 4 alt boyuttan insert ignore into journalissuearticles values(utanç, suçluluk, kendilikten duyulan gurur ve davranışlardan duyulan gurur); oluşmaktadır. “BASES”in psikometrik özellikleri 109 kadın ve 48 erkek toplam 157 insert ignore into journalissuearticles values(Xyaş=25,66±3,91);, “BSE-FIT”inki ise 93 kadın ve 65 erkek toplam 158 insert ignore into journalissuearticles values(Xyaş=25,77±4,83); katılımcı üzerinde test edilmiştir. Yapı geçerlikleri Doğrulayıcı Faktör Analizi ile sınamıştır. Ölçeklerin ıraksak ve yakınsak geçerlikleri Birleşik Güvenirlik insert ignore into journalissuearticles values(CR);, Ortalama Açıklanan Varyans insert ignore into journalissuearticles values(AVE);, Maksimum Paylaşılan Varyansın Karesi insert ignore into journalissuearticles values(MSV); ve Paylaşılan Varyansın Karesinin Ortalaması insert ignore into journalissuearticles values(ASV); değerleri hesaplanarak test edilmiştir. Cronbach alfa iç tutarlık ve CR katsayısı güvenirliğin test edilmesi için hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları her iki ölçeğin de orijinal 4 faktörlü yapısını desteklemiştir insert ignore into journalissuearticles values(BASES: x2/df=2,37; CFI=0,92; IFI=0,92; TLI=0,90; RMSEA=0,09; SRMR=0,04; BSE-FIT: x2/df=2,36; CFI=0,92; IFI=0,92; TLI=0,90; RMSEA=0,09; SRMR=0,04);. AVE, CR, MSV ve ASV değerleri ölçeklerin yakınsak ve ıraksak geçerliğini destekler niteliktedir. “BASES”’in alt boyutlarına ait Cronbach alfa katsayıları 0.86 insert ignore into journalissuearticles values(suçluluk); ile 0.89 insert ignore into journalissuearticles values(kendilikten duyulan gurur);; CR katsayıları 0.88 insert ignore into journalissuearticles values(utanç ve suçluluk); ile 0.90 insert ignore into journalissuearticles values(kendilikten duyulan gurur); arasında bulunmuştur. “BSE-FIT”’in alt boyutları için elde edilen Cronbach alfa katsayıları 0.86 insert ignore into journalissuearticles values(suçluluk); ile 0.89 insert ignore into journalissuearticles values(kendilikten duyulan gurur);; CR katsayıları 0.83 insert ignore into journalissuearticles values(utanç); ile 0.91 insert ignore into journalissuearticles values(davranışlardan duyulan gurur); arasındadır. Sonuç olarak, bireylerin görünümlerine ve fiziksel uygunluklarına ilişkin davranışlarını, duygularını ve düşüncelerini düzenlemede ve güdülemede önemli rol oynayan utanç, suçluluk ve gurur gibi öz bilinç duygularının değerlendirilmesi amacı ile çalışmada psikometrik özellikleri test edilen ölçeklerin Türk örneklemlerinde kullanılabileceği söylenebilir.
Keywords : Öz bilinç duyguları, beden, görünüm, fiziksel uygunluk