ÉMILE MEYERSON’DA “İKİ BİLİM”

Authors : Talip KABADAYI

Pages : 163-172

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2009-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Émile Meyerson’a göre bir araştırmada hep peşin hükümler, eş deyişle, kuram ve varsayımlar egemendir ve aslında bunlar ilerlememize rehberlik eden onsuz olmaz şeylerdir. Şu halde, peşin hükümlerden asla tamamen azade değiliz. İnanç ve kanılarımızı incelediğimizde, bu kavramlara bağlı olduğumuzu açıkça görebiliriz. Meyerson bilim tarihini değişende değişmeden aynı kalan şeyin durmaksızın soruşturulması olarak tasarlar, zira bilimin asli hedefi açıklamadır, bu da özdeşliğe varmak demektir; bilim tarihi hem de bilimdeki egemen fikirlerin tarihinin incelenmesidir. Meyerson için bilim birbiriyle ilgili iki etkinlik olarak karşımıza çıkmaktadır: bir yanıyla betimleyici; bir yanıyla açıklayıcı bir etkinlik. Meyerson bu etkinliklerden ilkine “yasalı bilim” derken ikincisini “nedensel bilim” olarak nitelendirir. Ona göre “pozitivist tasarı” aslında bir söylencedir çünkü bilimsel açıklamanın ontolojik özelliğinden kaçınılamaz; dahası, pozitivist tasarı yasa ile nedeni birbirine karıştırmaktadır. İşte bu çalışma, Meyerson’ın bilim felsefesinde bilimin asıl peşinde olduğu şeyin “yasalar” değil “nedenler” olduğunu gözler önüne serme çabasıdır
Keywords : Peşin hükümler, kuramlar ve varsayımlar, bilim tarihi, yasalı bilim, nedensel bilim