ARISTOTELES’İN PARADEIGMA ANLAYIŞI VE CICERO’NUN RETORİKTEKİ KULLANIMINA ETKİSİ

Authors : Ceyda Üstünel KEYİNCİ

Pages : 289-308

View : 12 | Download : 12

Publication Date : 2014-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Aristoteles’in Peri Rhētorikēs yapıtının birinci ve ikinci kitabında, retoriksel akıl yürütme yöntemlerinden biri olan paradeigma üzerine verdiği tanımlar birbirinden farklıdır. Birinci kitapta paradeigma, diğer retoriksel akıl yürütme yöntemi olan enthymēma’dan bağımsız ve kendi başına yetkin bir akıl yürütme metodu olarak tanımlanırken; ikinci kitapta ise enthymēma’nın koşulları altında, onun bir parçası olarak ele alınmaktadır. Tanımlardaki bu ayrılık, Aristoteles’in paradeigma yönteminde akıl yürütmeyi, parçadan parçaya doğru mu yoksa bir genellemenin arabuluculuğuyla mı ilerlettiği sorusunu ortaya çıkarır. Bu makalede öncelikle Aristoteles’in verdiği bu iki farklı paradeigma tanımı, konu üzerine zıt bakış açısı geliştiren iki araştırmacı, Benoit ve Hauser’in tezlerinden yola çıkılarak incelenecek ve sonuçta birbiri ile çelişen tanımlardan hangisinin Aristoteles’te daha ağır bastığı gösterilmeye çalışılacaktır. Sonra, Cicero’nun De Inventione yapıtının birinci kitabında verdiği inductio tanımı ve örnekleri bu bağlamda ele alınacaktır. Sonuçta, Cicero’nun Aristoteles ile benzeşen ve farklılaşan noktaları ön plana çıkartılarak düşünürün metodu işleyiş yönteminin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunulacaktır
Keywords : Cicero, Aristoteles, Retorik, De Inventione, Inductio, Paradeigma παράδειγμα, Epagōgē ἐπαγωγή, Deductio