1979-1989 Sovyet-Afgan Savaşının Dönemin Türk Şiirindeki Yansımaları

Authors : M. Fatih Andı, Semiha Muhterem Belviranlı

Pages : 1-25

Doi:10.16947/fsmia.1609799

View : 88 | Download : 98

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireysel ve toplumsal hafızada derin ve kalıcı izler bırakan savaşlar sırasında meydana gelen sosyo-ekonomik, siyasal ve kültürel değişimler edebiyatı da etkiler. Bu bakımdan edebi eserler toplumların var olma süreçlerinde meydana gelen olgu ve olayların yansımalarını gösteren kaynaklardandır. 1979 yılında Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgali ile başlayan ve yaklaşık dokuz yıl süren Afganistan Savaşı, Türk yazar ve şairler arasında da yankı bularak edebi eserlere yansımıştır. Savaş sırasında yaşanan korku, travma, acı ve kahramanlıklar şairler tarafından işlenerek dönemin edebiyatında yerini almıştır. Bu çalışmada Sovyet güçlerinin Afganistan’da gerçekleştirdiği zulmün çocuk dünyasındaki izdüşümü, Türk edebiyatının önde gelen dergilerinden olan Mavera dergisine yansıyan şiir örnekleri üzerinden incelenmiştir. Güncel siyasi meseleler ışığında kaleme alınan şiirlerin bir kısmında dramatik savaş sahneleri içerisinde acı çeken “çocuk” tasviri yapılırken diğer kısmında kendisine yüklenen derin mana, mesaj ve sorumluluk ile birlikte yüceltilen bir “çocuk” motifi yer almıştır. Bu şiirlerde mesaj ve söylemin sanatsal kaygının önüne geçtiği görülmüştür.
Keywords : Türk şiiri, Afganistan, Sovyetler Birliği, savaş, çocuk