Uzun Mesafe Koşucuların Fonksiyonel Hareket Analizi Normlarına Göre Değerlerinin Belirlenmesi

Authors : Celal BULĞAY, Ali ZORLULAR, Nihan KAFA, Ebru ÇETİN, Pelin AKSEN CENGİZHAN

Pages : 189-198

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2019-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sezon öncesi tarama yapılarak sporcuların aşırı sakatlanma riskini azaltabildiği düşünülen fonksiyonel hareket analizi (FHA) test bataryası, sporcularda potansiyel yaralanma riskini ve cinsiyette farkın olup olmadığı belirlemek için kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; uzun mesafe koşucularında FHA’ya göre normatif değerlerin belirlenmesidir. Yapılan araştırmaya 13 kadın 29 erkek toplam 42 uzun mesafe koşucusu katılmıştır. Bu sporcuların 35’i sakatlanma öyküsüne sahiptir. Sporcular, 19.71±4.08 yıl yaş, 167.48±7.89 cm boy uzunluğu, 56.31±7.20 kg vücut ağırlığı ve 5.62±2.95 yıl spor deneyimi ortalama değerlere sahiptirler. Ölçümler için FHA test bataryası kullanılmıştır. Sporcular bu test kapsamında toplamda 7 hareket yapmıştır. Elde edilen toplam puan kişinin fonksiyonel kapasitesi olarak belirlenmiştir. Her bir hareket 0-3 puan arasında puanlandırılmıştır. Verilerin değerlendirilme sürecinde öncelikli olarak tanımlayıcı istatistik yapılmıştır. Görsel (olasılık ve histogram grafikleri) ve analitik testler (çarpıklık ve basıklık değerleri) eşliğinde verilerin normal dağılım gösterdiği anlaşıldığından, bu kapsamda cinsiyet, spor deneyimi ve sakatlık öyküsü değişkenlerindeki farklılıkları incelemek amacı ile bağımsız örneklem için bağımsız t testi kullanılmıştır. Sırasıyla kadın ve erkek sporcuların toplam FHA skorları 17.621.39 ve 18.031.24; yeni başlayanlar ve deneyimli sporcuların 17.500.93 ve 18.001.35; sakatlık öyküsü olan ve olmayan sporcuların 18.841.3 ve 18.001.17 olarak bulunmuştur. Sporcuların toplam FHA puan ortalaması ise 17.90 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; ‘dönüş stabilitesi’nde cinsiyete (p<0.05) ve spor deneyimine (p<0.01) göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülürken, sakatlık öyküsünde ise tam squat, engel geçişi, doğrusal öne hamle adımı, omuz hareketliliği, aktif düz bacak kaldırma, gövde stabilizasyonu ve dönüş stabilitesinde herhangi bir anlamlı fark bulunmamıştır. Fizyoterapistler, spor hekimleri ve atletizm antrenörleri bu çalışmadan, sakatlık geçirmiş veya geçirmemiş, yeni başlayan veya spor deneyimi olan uzun mesafe koşucularının işlevsel kabiliyetini ve benzer gruplar yaralanma riskini değerlendirmek için faydalanabilir.
Keywords : Uzun mesafe koşucular, Fonksiyonel hareket analizi, Sakatlık, Spor