Koşucularda Yarış Seçimini Etkileyen Faktörler

Authors : Orcun OCAKOĞLU

Pages : 77-92

View : 7 | Download : 6

Publication Date : 2020-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, uzun mesafe koşarak yol yada patika yarışlarına katılan ferdi yada kulüp sporcusu olan koşucuların yarışma seçimine etki eden faktörlerin neler olduğunu belirlemek ve bu faktörlerin demografik değişkenlerle olan ilişkisini açıklamaktır. Araştırmaya, İstanbul ilinin çeşitli semtlerinde koşu antrenmanı yapan 18 yaşından büyük ve yılda en az 1 kez uzun mesafe yol yada patika yarışında mücadele etmiş; %90’nın bireysel, %10 ‘unun ise kulüp sporcusu olduğu 366 erkek, ile 192 kadından oluşan toplam 558 atlet katılmıştır. Veri toplama aracı araştırmacı tarafından uzman görüşleri de alınarak hazırlanmıştır. Likert tipinde hazırlanan “Müsabaka Seçim Ölçeği”nin geçerliliğini belirlemek için faktör analizinden yararlanılmıştır. 212 sporcuya yapılan ön uygulamayla hesaplanan Bartlett’s Test değeri olan p=0,000 faktör analizine uygunluğu göstermektedir. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri olarak hesaplanan 0,833 ise ön uygulamadaki örneklem sayısının yeterliliğini göstermektedir. Buna göre faktör sayısının belirlenmesi için yapılan Temel Bileşenler Analizi (Principal Component Analysis-PCA) sonucunda ise 22 sorudan oluşan ölçeğin; fiziksel çevre, yarışma çekiciliği ve sosyalleşme ortamından oluşan 3 faktörlü bir yapıya sahip olduğu görülmüştür. Ölçeğin güvenilirliği için hesaplanan Cronbach Alfa değeri ise 0,892 olarak bulunmuştur. Normal dağılım göstermeyen sonuçlara parametrik olmayan Kruskal Wallis H ve Mann Whitney U testleri uygulanarak veriler analiz edilmiştir. Katılımcıların “Müsabaka Seçim Ölçeği”ne verdikleri cevaplar; cinsiyet, yaş, eğitim durumu değişkenlerine göre istatiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermezken (p>0,05); medeni durumu ve ferdi sporcu ya da kulüp sporcusu olma değişkenlerine göre ise istatiksel olarak anlamlı farklılıklar göstermiştir (p<0,05). Sonuç olarak koşucuların yarış seçim kriterleri; cinsyet, yaş ve eğitim durumu değişkenlerinden etkilenmezken, medeni durum ve ferdi sporcu ya da kulüp sporcusu olma değişkenlerinden etkilendiği görülmektedir. Bekar sporcuların sosyalleşme isteklerinin evli sporculara göre daha yüksek düzeyde olduğu; evli sporcularınsa arkadaş çevrelerinin tavsiyesine göre yarış seçimi yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ferdi sporcuların sosyalleşme ortamını ve yarışın çekiciliğini daha yüksek düzeyde dikkate alarak yarış seçtiği; bu işten geçimini sağlayan kulübe bağlı profesyonel sporcuların ise fiziksel çevreyi gözönüne alma düzeylerinin yarış seçiminde daha çok etkili olduğu anlaşılmıştır.
Keywords : Koşu, Müsabaka, Yarış seçimi, Yarış seçimini etkileyen faktörler