Erişkin dönemi romatolojik hastalıklarda rehabilitasyon yönetimi

Authors : Sevim Öksüz

Pages : 15-16

View : 53 | Download : 68

Publication Date : 2023-11-22

Article Type : Conference Paper

Abstract :Kanıta dayalı tedavi kılavuzları uygun tedavinin seçiminde ve sağlanmasında bir araç görevi görür. En iyi tedavi kararı için her hastanın durumu, şikeyetleri ve hedefleri dikkate alınmalıdır. Spondiloartrit, psöriyatik artrit ve romatoid artrit gibi inflamatuar artritler ve osteoartritli bireyler için hazırlanan EULAR kılavuzu genel ilkeleri kapsamında tedaviye uyum ve katılımı artırmada hasta merkezli ve biyopsikososyal bakış açısıyla değerlendirme ve tedavi yer almaktadır. Bireye özgü ve ortak kararlar ile şekillenen ağrı yönetimi, öz-yönetim ve multidisipliner tedavi kuvvetle önerilmektedir. Ayrıca egzersiz, ortez ve kognitif davranışsal terapileri içeren psikolojik ve sosyal müdahaleler, uyku müdahalesi ve kilo yönetimi tavsiye edilmektedir. Egzersiz romatizmal hastalıkların yönetiminde mihenk taşıdır. Özellikle farmakolojik tedavilerle uygulanan egzersizin hastalık sonuçları üzerine sinerjisitik ve anti-inflamatuar etkileri olduğu bilinmektedir. Yorgunluğu olan sistemik sklerozlu bireylerin tedavisinde düzenli egzersiz (özellikle düşük etkili aerobik egzersiz), enerji tasarrufu, iyi uyku hijyeni ilkeleri ve gevşeme egzersizlerini içeren hasta eğitimi yer almaktadır. Benzer şekilde Sjögrende de yorgunluk için kuvvetli önerilen tek tedavi egzersiz iken sistemik otoimmün miyopatide dirençli/aerobik egzersizin hastalığın tüm aşamalarında ilaç tedavisine ek olarak kullanımı tavsiye edilmektedir. Son yıllarda kronik düşük dereceli inflamatuar bir durum olduğu düşünülen fibromyaljide de biyopsikososyal durumun kapsamlı değerlendirilmesi ve temel tedavi kapsamında egzersiz (aerobik ve kuvvetlendirme egzersizleri) önerilmektedir. Kılavuzların önerilerine uyan, etkinliği kanıtlanmış, kendine ait hastayı biyopsikososyal yönden değerlendiren ölçeğe sahip olan, güvenilir ve anti-inflamatuar etkisi gösterilmiş egzersiz modeli olan Bilişsel Egzersiz Terapi Yaklaşımının (BETY) erişkin dönemi romatizmal hastalıklarda kullanımı hastaya bütüncül yaklaşılmasını sağlayacak ve hastalık yönetimini kolaylaştıracaktır.
Keywords : İnflamasyon, egzersiz, romatizmal hastalıklar, kronik ağrı, öz yönetim