Keban ve Karakaya Barajları arası Fırat Nehri'nin kıyı sedimentleri ve su jeokimyası özellikleri

Authors : Leyla KALENDER, Gamze AYTİMUR

Pages : 1243-1254

Doi:10.17341/gazimmfd.369673

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2017-12-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Normal 0 21 false false false TR X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Normal Tablo"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-bidi-font-family:"Times New Roman";} Bu çalışmanın amacı, Fırat Nehri kıyı sediman ve su örneklerinde ana element, iz element konsantrasyonları ve bazı sediman örneklerinde ise Sr-Nd izotopik bileşim oranlarını kullanarak, element dağılımları üzerinde, kaynak kayaç etkisinin belirlenmesidir. Nehir sedimanlarındaki yüksek Ag, Pb, Mn, Hg, Cu, Ba, Au, Mo, As, Hg ve Zn derişimlerinin, terk edilmiş Keban maden yatağı eski imalat pasalarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu çalışmada, nehir suyu ve sedimanların ortalama metal içeriği karşılaştırılmış ve bazı stabil ağır metallerin (Ba, Cr, Hf ve Zr), nehir suyundaki içeriğinin, diğer metallere göre daha düşük olduğu, bu metallerin yüksek yoğunlukları nedeniyle, stabil oksit ve hidroksitlerini oluşturmuş olabileceği düşünülmektedir. Fırat Nehir sedimanlarında, 143Nd/144Nd ve 87Sr/86Sr izotop bileşim oranları, sırasıyla 0,7057− 0,7048 ve 0,512836−0,512654 değerleri aralığındadır. Nd ve Sr izotop bileşim oranları, neodimyumun, granodiyoritlerden, stronsyumun ise karbonatça zengin meta-sedimanlardan kaynaklandığını göstermektedir. 87Sr/86Sr ve Ca/Sr oranları, subtropikal iklim koşullarında, evaporitik oluşumların geliştiğini düşündürmektedir. Elde edilen bulgular, Fırat Nehir sediman ve sularının kimyasal bileşimlerinde, hidromorfik dağılımın, mekanik dağılımdan daha etkili olduğunu göstermektedir.
Keywords : Fırat Nehri, sediman ve su jeokimyası, Nd Sr izotopları