Beveloid dişli çarkların modellenmesi ve alttan kesme analizi

Authors : Berat Gürcan ŞENTÜRK, Mahmut Cüneyt FETVACI

Pages : 901-916

Doi:10.17341/gazimmfd.544038

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Beveloid dişliler, evolvent dişlilerin genel matematik modelidir. Bu dişliler, aynı zamanda paralel, kesişen ve aykırı millerde güç iletiminde  kullanılmaktadır. CNC tezgahlardaki gelişmelere bağlı olarak, beveloid dişlilerin hassas imalatı kolaylaşmıştır. B u nedenle, beveloid dişliler, birçok mühendislik uygulamasında yaygın olarak kullanılmaktadır.  Tasarım esnasında konik ve helisel dişli çarklar için, belirli sınırların altındaki diş sayılarında ortaya çıkan alttan kesme durumları ise, temas eden dişler arasında yük dağılımını ve kök mukavemetini olumsuz yönde etkileyen önemli bir faktördür.  Bu çalışma kapsamında, özellikle bilgisayar destekli tasarım için elverişli olabilecek matematiksel modelleme üzerinde durulmuş ve alttan kesme durumları incelenerek, bu durumların ortadan kaldırılmasını sağlayabilecek, modifikasyonlar, matematiksel denklemlerde belirtilmiştir. Sonuç olarak, matematiksel modelleri verilen beveloid dişlilerin, alttan kesmelerin oluştuğu şartlarda kök kısımlarındaki gerilme dağılımları sonlu elemanlar yöntemi (FEM) ile elde edilmiş ve bu durumların ortadan kaldırılabilmesi amacıyla pozitif profil kaydırma ve asimetrik kremayer takımla imalat yöntemleri kullanılmıştır. Gerilme analizleri sonuçlarında, kök kısımlarında maksimum gerilmenin azaltıldığı görülmüştür. Sonuç olarak, kullanılan bu iki yöntem yardımıyla dişlilerde kök mukavemetini arttırmak mümkün olabilecektir.  
Keywords : Beveloid Dişliler, Alttan Kesme Analizi, Pozitif Profil Kaydırma, Asimetrik Kremayer Takım, Sonlu Elemanlar Metodu