Urfa taşının kent mobilyası tasarımında kullanılabilirliğinin araştırılması

Authors : Hülya ÖZTÜRK TEL, Gencay SARİİSİK, Fatma Sebnem KULOGLU YUKSEL

Pages : 2287-2300

Doi:10.17341/gazimmfd.879849

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-09-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Urfa taşı estetik görünümü, kolay işlenebilmesi, ısı yalıtımı ve dayanıklılığı nedeniyle Şanlıurfa’da antik çağlardan günümüze kadar önemli bir yapı malzemesi olarak kullanılmıştır. Günümüz teknolojisinde betonun çok fazla kullanılmasıyla Urfa taşı önemini yitirmiştir. Çalışmada literatürdeki çalışmalardan farklı olarak kolay işlenebilme kabiliyetinden dolayı Şanlııurfa yöresi taş ocaklarından alınan Urfa taşının elde ve CNC’de işlenerek kent mobilyalarında bir tasarım elemanı olarak kullanılabileceği incelenmiştir. Mineralojik ve petrografik özellikler ve kimyasal, fiziko-mekanik ve petrofiziksel özellikleri ile ilgili yapı taşı örneklerinde bir dizi mühendislik özelliklerinin testi ve analizi yapılmıştır. Urfa taşı kristalize formdadır ve% 55.31 CaO ve% 0.24 SiO2 içeren sparit bir dokuya sahiptir. Porozite oranı %16.50, özgül ağırlığı 2450 kg/m3, su emmesi 9.15 %, basınç dayanımları 19.70 MPa, eğilme dayanımları 5.21 MPa ve çarpma dayanımı 4.05 kPa’dir. Petrofiziksel özelliklerde Δ (özelliklerin yüzde olarak değişmesi) değerleri% 1.63 ile 16.14 arasında, tuz kristalizasyon testi sonrası Δ değerleri ise% 3.27 ile 24.57 arasında bulunmuştur. Bu özellik değişikliğine göre (Δ%) kalsiyum karbonat kaynaklı diğer doğal taşlara göre bozulmaya karşı daha dayanıklıdır. Urfa taşının kent mobilyalarında kullanım performansının, mühendislik özellikleri testlerine göre iyi olduğu kanıtlanmıştır. Çalışmanın sonucunda CNC makinesi kullanılarak kolayca işlenebilen Urfa taşı ile yeni ürün tasarımı yapılarak, kent mobilyalarında kullanılabileceği belirlenmiştir.
Keywords : Urfa taşı, kent mobilyası, tasarım, üretim, işlenebilirlik