Mücmel Ayetlerin Tercümesinde Kur’an Bütünlüğünü Dikkate Alma

Authors : Ali KARATAŞ, Gökhan ATMACA

Pages : 1-25

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Hiçbir dil başka bir dile olduğu gibi çevrilemeyeceği için her çeviri eksiklik barındırır. Çünkü dil kültürü yansıtır. Kültür toplumdan topluma değiştiği için dil de toplumlara göre değişir. Buna bağlı olarak bir kültürü yansıtan sözcüklerin karşılığı başka bir dilde olmayabilir ve çevirilerde eksiklikler ortaya çıkar. Ayrıca bir metnin anlaşılmasında insan, metin ve anlamayla ilgili unsurlar metnin anlaşılmasını doğrudan etkilediği gibi o metnin başka bir dile tercüme edilmesini de etkiler. Bu nedenle tercümelerde eksiklik yanında hatalar da olabilmektedir. Söz konusu durum Kur’an mealleri için de geçerlidir. Kur’ân, apaçık bir kitaptır. Fakat onun bazı metinsel özellikleri muhatap tarafından anlamada zorluklar ortaya çıkarabilmekte ve doğru bir meal yapabilme başarısını etkilemektedir. Mealde hata ve eksikliği doğuran nedenlerden birisi mücmel kabul edilen ayetlerdir. Çeşitli etkenler bu tür ayetlerde muhatap açısından bir mücmellik olgusunu ortaya çıkarabilmektedir. Söz konusu durum mücmel ayetlerin değerlendirilmesinin meallerde geliştirmeye açık bir alan olmasını gerektirmektedir. Kur’an bütünlüğü dikkate alındığında mücmel ayetlerin çevirisi geliştirilebilir. Bu araştırmamız mücmel ayetler bağlamında bazı meallerdeki çeviri örneklerini değerlendirmeyi hedeflemektedir. Mücmellik olgusunun varlığını tartışmak araştırmamızın çerçevesine dâhil edilmemiştir. Mücmellik doğal bir olgu olarak görülmüş ve mücmelliğin sebepleri üzerinde genel hatlarıyla durulmuştur. Teorik çerçeve için ilgili kaynaklara atıflar yapılmış ancak bunun için ayrıntıya girilmemiştir. Her bir sebepten kaynaklı içerik, seçilen örneklere göre meal ile ilişkilendirilerek daha ileri araştırmalar için bir alt yapı oluşturması hedeflenmiştir. İlgili örnekler ayetlerin tarihi bağlamı ve Kur’an bütünlüğü dikkate alınarak analiz edilmiştir. Seçilen çeviri örneklerinin bir kısmında hatalar tespit edilmiştir. Bu hatalar bağlamı dikkate almamaktan kaynaklanmaktadır. Ancak bağlamın değerlendirmesi de yorumcuya göre deşebilmektedir. Bu nedenle mücmel kabul edilen ayetlerde bağlam bilgisine ne kadar dikkat edilse de yorumcunun kabullerinden kaynaklı farklılıklar olabilmektedir. Yine de hataları azaltabilmenin yolu Kur’an’ın siyakı ve tarihi bağlamı dikkate almaktan geçmektedir.
Keywords : Kuran, Tefsir, Mücmel Ayetler, Tercüme, Meal, Bağlam