Açık Öğretim Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabının Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Yer Alan Değerler Açısından İncelenmesi

Authors : Serdal Günay

Pages : 977-993

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2024-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmanın amacı 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibariyle 5 yıllık süre boyunca ders kitabı olarak kabul edilen açık öğretim ortaokulu 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabında yer alan Milli Eğitim Bakanlığı sosyal bilgiler öğretim programında belirlenen sosyal bilgiler dersi değerlerinin doğrudan hangi düzeyde yer aldığını belirlemektir. Araştırma kapsamında nitel araştırma yöntemi-durum çalışması modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanması işlemlerinde doküman inceleme tekniği uygulanmıştır. Araştırma kapsamında yer alan 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının incelenmesi; araştırmacı tarafından oluşturulan ve sosyal bilgiler dersi değerlerinin yer aldığı doküman inceleme formu ile gerçekleştirilmiştir. Ders kitabında yer alan üniteler bazında oluşturulan doküman incelemesi formu ünitelerdeki konulara ilişkin olarak, örnek olay, hikâye ve durumların verildiği metinler ünite-konu temalı olarak bağımsız incelenmesi sağlanmıştır. Sosyal bilgiler dersi öğretim programına ilişkin değerlere kitapta yer verilme durum ve sıklığına ilişkin tablolara yer verilmiştir Araştırmanın sonucunda ders kitabında doğrudan en fazla yer verilen sosyal bilgiler değerlerinin sırasıyla duyarlılık ve sorumluluk, dayanışma ve saygı ve en az yer verilen değerlerin ise dürüstlük adalet ve bağımsızlık olduğu sonucuna varılmıştır. Ünite boyutuyla incelendiğinde kök değerlerin ders kitaplarında daha çok dolaylı olarak yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bulgularda en az değerlerin bulunduğu ünite 3.ünite insanlar yerler ve çevreler ünitesi olarak görülmektedir. En fazla değerlere yer verilen ünitenin, 2. ünite kültür ve miras olarak dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgularda; sosyal bilgiler öğretim programındaki değerler önceliği farklılığı ortaya çıkmaktadır. Değerlere yer verilme sıklığı ve ders kitabı üniteleri bazında dağılım gösterme durumlarına ilişkin farklılaşma sonuçlarına ulaşılarak; değerlerin ders kitabında yer alan tüm ünitelerde birbirine yakın dağılış göstermesine ilişkin öneriler gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Açık öğretim ortaokulu, ders kitabı, sosyal bilgiler, değerler eğitimi