Çocuk, Ergen veya Gençlerde Dijital Oyun Bağımlılığını Araştıran Ulusal Lisansüstü Tezlerin İncelemesi

Authors : Hüseyin NERGİZ, Serpil FİDAN NERGİZ

Pages : 53-80

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada ülkemizde dijital oyun bağımlılığı konusunu ele alan lisansüstü tezlerin türü (yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık), tamamlandığı anabilim/bilim dalı, örneklem özellikleri (sayı, içerik) gibi bilgiler sayısallaştırılarak ve önemli bulgular derlenerek bir değerlendirme yapılmıştır. Yöntem: Amaç doğrultusunda YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde (tez.yok.gov.tr) Mart 2020’ye kadar yayınlanmış olan tezler uygun anahtar sözcük ve arama ölçütleriyle taranmış ve uygun bulunan tezlerin özetleri incelenmiştir. Temel sonuçlar: Yapılan taramada uygun bulunan 98 tez değerlendirmeye alınmıştır. Tezlerin büyük çoğunluğunun büyükşehirlerdeki (özellikle İstanbul) ortaokul ve lise öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı düzeyiyle çeşitli demografik ve psikososyal değişkenler arasındaki ilişkiyi incelediği bilgisine ulaşılmıştır. Araştırma bulgularının önemli çoğunluğu anne eğitim düzeyi, erken yaşta teknolojik araçlarla tanışma ve gün içinde uzun süre bu araçları kullanma, saldırganlık eğilimi ve davranışı değişkenleriyle dijital oyun bağımlılığı düzeyi/ puanı arasında anlamlı ilişki bildirmektedir. Araştırma ve uygulama için öneriler: Erişilen tezler değerlendirildiğinde daha geniş ve kapsayıcı örneklemlerle boylamsal araştırmalar yürütmenin; ergen/genç ve ebeveynlerine/bakım verenlerine yönelik farklı kaynaklar (televizyon, internet, gazete, dış mekan duyuru panoları gibi) üzerinden farkındalık çalışmaları yürütmenin; çeşitli burs, proje hibe programlarıyla geleceğin bilim insanlarını özendirmenin ve dijital oyun bağımlılığı konusuna yönlendirmenin toplumun gereksinimlerine yönelik daha yararlı sonuçlara ulaştıracağı düşünülmektedir.
Keywords : Oyun Bağımlılığı, Çocuk, Ergen, Genç, Tez