DİJİTAL EKONOMİ: VERGİLENDİRME, SOSYAL REFAH VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Authors : İsmail Samet Mutlu

Pages : 308-330

Doi:10.46849/guiibd.1494363

View : 125 | Download : 132

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Dijital teknolojilerin hızla gelişmesi, dünya ekonomisinde köklü bir dönüşümü getirmiştir. Dijitalleşme, sanayi devriminden sonra ekonomideki en büyük gelişmelerden biri olarak kabul edilmektedir. İnternet, mobil cihazlar, yapay zekâ ve diğer dijital teknolojilerin yaygınlaşmasıyla birlikte iş modelleri, tüketim alışkanlıkları ve ekonomik faaliyetler önemli ölçüde değişmiştir. Bu çalışma, dijital ekonominin vergilendirme, sosyal refah ve sürdürülebilirlik üzerindeki etkilerini incelemektedir. Dijital ekonominin yükselişi, geleneksel ekonomi anlayışlarını zorlamış, vergilendirme sistemlerini sorgulatmış ve sosyal refaha olan etkileriyle ilgili kritik soruları gündeme getirmiştir. Dijital ekonominin sunduğu fırsatlar arasında küresel erişim, inovasyon, veri analitiği ve yapay zekâ ile iş süreçlerini optimize etme bulunmaktadır. Ancak, dijital ekonominin büyümesi aynı zamanda bazı tehditleri de beraberinde getirmiştir. Vergilendirme zorlukları, siber güvenlik tehditleri, işsizlik ve eşitsizlik gibi sorunlar, dijital ekonominin olumsuz yanlarını ortaya koymaktadır. Vergi kaçakçılığı ve istismar riski, dijital ekonominin vergilendirme politikalarını zorlaştırmakta ve vergi tabanının aşınmasına yol açmaktadır. Siber güvenlik tehditleri, kişisel ve ticari verilerin sızma veya kötüye kullanma riskini artırırken; dijitalleşmenin iş gücü piyasasında oluşturduğu değişimlerle ilişkili olarak işsizlik ve eşitsizlik de artmaktadır. Dijital ekonominin büyümesi, büyük teknoloji şirketlerinin piyasa üzerinde monopol gücü elde etmesine yol açarak rekabeti azaltabilir ve küçük işletmelerin piyasadan dışlanmasına neden olabilir. Dijital ekonominin veri odaklı yapısı, gizlilik ve etik açısından da yeni sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Kültürel ve sosyal yapılar üzerindeki etkiler, dijitalleşmenin toplumsal ilerlemeye katkıda bulunabilmesi için dengeli bir dijital dönüşüm stratejisi gerektirmektedir. Ekonomik dengesizlikler, dijital teknolojilere erişimdeki eşitsizlikler nedeniyle artmakta ve gelişmekte olan ülkelerin dijital ekonomiye entegrasyonunu zorlaştırmaktadır. Dijital ekonominin hızlı gelişimi, mevcut hukuki düzenlemelerin yetersiz kalmasına ve yeni yasal çerçeveler oluşturulması gerekliliğine yol açmaktadır. Dijital ekonominin sosyal refah sistemlerine etkileri, vergi gelirlerindeki azalma ve dijitalleşmenin iş gücü piyasasında oluşturduğu değişimler nedeniyle sosyal refah sistemlerinin aşınmasına yol açmaktadır. Dijital ekonominin sürdürülebilirliği için çevre dostu teknolojilerin geliştirilmesi ve enerji verimliliğinin artırılması gerekmektedir. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Avrupa Birliği (AB), bu sorunlara çözüm bulmak amacıyla uluslararası ve Avrupa düzeyinde çalışmalar yürütmektedir. Dijital ekonominin sunduğu fırsatları en iyi şekilde değerlendirmek ve ortaya çıkan zorluklara karşı etkili çözümler geliştirmek için kapsamlı ve esnek politikalar oluşturulmalıdır.
Keywords : Dijital Ekonomi, Vergilendirme, Sosyal Refah, Siber Güvenlik, Ekonomik Dengesizlikler