Halkevleri Kütüphanelerinin Devamı Niteliğinde İnşa Edilen, Modernizmin Öncüleri: İl Halk Kütüphaneleri

Authors : Ayşe Betül Gökarslan, Hilal Tuncer

Pages : 451-484

Doi:10.37246/grid.1294220

View : 117 | Download : 128

Publication Date : 2024-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumun eğitimi için oluşturulan halk kütüphaneleri, her kesime ve her yaş grubuna hizmet veren, her türlü kütüphane materyalini ve bilgiyi insanlığın hizmetine ücretsiz sunarak fırsat eşitliği sağlayan, “yaşamboyu öğrenme merkezleri” olarak bilinmektedir. Halk kütüphaneleri sadece bir kitap deposu olmayıp, birer toplanma alanı ve kültür merkezi haline gelmişlerdir. Yerel halkın eğitimine çok büyük katkılar sağlayan Halkevleri ise, halk kütüphanelerinin gelişiminde öncülük etmiş; kütüphaneleri ve yayınları ile toplumun kültürel yaşamının canlanmasında önemli rol oynamışlardır. Halk Kütüphaneleri 1928 – 1930 döneminde var olmasına karşın bu isimle anılmamış; 1940’lı yıllarda artış göstermiştir. 1950 ile 1960 yılları arasında ise halk kütüphanesi hizmeti iyice olgunlaşmış, Halkevlerinin ve köy enstitülerinin kapatılması ile oluşan boşluk, bakanlığa bağlı halk kütüphaneleri ile doldurmaya çalışılmış ve kütüphane inşaları artmıştır. Beş yıllık kalkınma planları doğrultusunda gelişim gösteren Halk Kütüphanelerinin inşa sayısındaki artış, 1960’larda olmuştur. “Kütüphaneler Komitesi Raporu” (1961) ile kütüphanelerin bölge halk kütüphaneleri ve il halk kütüphaneleri olarak örgütlenmeleri hedeflenmiş; kütüphanelerin kurulacağı iller ve onlara bağlanacak halk kütüphaneleri belirlenmiştir. 1960’lı yıllarda birçok ilde yapılmaya başlayan halk kütüphaneleri, dönemin modern mimarisinin üslubunda inşa edilmiştir. Bu çalışma ile tip proje olarak inşa edildiği düşünülen il halk kütüphaneleri ele alınmış, modern mimari üslup çerçevesinde incelenmiştir.
Keywords : Modernizm, Halk Kütüphaneleri, Halkevleri, Kütüphane Mimarisi, Modern mimari