Türkiye’de Gümrük Müşavirlerinin Tek Pencere Sistemi Uygulamalarına Yönelik Algı ve Tutumlarının Vergi Uyumuna Etkisi

Authors : Ufuk SELEN, [email protected] ZYİLDİRİ[email protected]

Pages : 64-80

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Gümrük işlem süreçlerinin basitleştirilmesi ve yükümlülerinin gümrük vergilerine uyumunun artırılması amacıyla bilgi işlem teknolojilerinden yaygın biçimde yararlanılmaktadır. Tüm dünyada “Kağıtsız Gümrük” sloganıyla entegrasyon çalışmaları yürütülmektedir. Türkiye’de de yönetsel ve teknolojik açıdan gümrüklerde modernizasyon çalışmaları, gerçek zamanlı bir otomasyon sistemi olan, “BİLGE” sistemi altında yürütülmektedir. BİLGE sistemi, gümrük işlem sürecinde ihtiyaç duyulan resmi bilgi ve belgelerin elektronik ortamda tek merkezden talebini ve teminini sağlayan Tek Pencere Sistemi ile entegre edilmiştir. BİLGE ve Tek Pencere Sistemi uygulamalarının gümrük yükümlülerinin vergiye uyumunu artırması beklenmektedir. Çalışmanın amacı, gümrük işlem süreçlerinde ve vergilemesinde aktif rol alan gümrük müşavirlerinin Tek Pencere Sistemini algılama ve e-devlet uygulamalarını içselleştirme düzeyinin vergi uyumuna etkisinin belirlenmesi biçiminde tanımlanmıştır. Çalışmada gümrük müşavirlerinin Tek Pencere Sistemin vergiye uyumuna etkisi “Teknoloji Kabul Modeli”, “DeLone & MacLane Modeli” ve “Güven Teorisi” modellerinden hareketle oluşturulan bir model üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmada literatürden yararlanılarak oluşturulan yapılandırılmış bir ölçek kullanılarak, doğrudan veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Ana evren Türkiye’deki “gümrük müşavirleri”, “müşavir yardımcıları” ve “yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri” olarak belirlenmiştir. Ölçekten hareketle belirlenen yedi faktör, SPSS 23 programında, açıklayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Faktörlerin modeli açıklama gücüne sahip olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler:
Keywords : Vergi Uyumu, e devlet, teknoloji kabul modeli, gümrük vergisi, Gümrük, tek pencere sistemi